Rondreis Ongerept Lombok
Reisverslag Lombok 2023 11 september t/m 09 oktober
Maandag 11 september
Vandaag vroeg opgestaan. 06.30 uur zou taxi Plevier voor de deur staan om mij naar Schiphol te brengen, voor mijn reis naar Lombok. Deze reis zal ik samen maken met Roberto de Smidt uit Terneuzen. Met Roberto heb ik al meerdere reizen gemaakt door Indonesië.
Taxi Plevier was keurig op tijd. De reis naar Schiphol verliep vlekkeloos, geen file. In het verleden is dit weleens anders verlopen. Dat het racen was naar de balie om daar te inchecken.
Bij aankomst op Schiphol was Roberto al aanwezig, wij konden snel naar de balie van Garuda om daar in te checken. Helaas was het mij niet gelukt met internet. Wij zijn nummer 2 en 3 in de rij.
Roberto wilde een raamplaats en ik een stoel aan het gangpad. Dit duurde nogal even voor dat zij ons een geschikte plaats kon toewijzen. Uit eindelijk krijgen wij, direct achter business klas, onze stoelen toegewezen. We zitten gescheiden van elkaar, dat maakte ons niets uit.
Nu door naar de veiligheidscheck en douane, dit verloopt vlotjes, geen wachttijd.
Bij het inchecken krijgen wij een papier, de z.g.” immigratie papier” overhandigd. Op dit papiertje staat een QR code. Deze code heb je nodig om het immigratie papier in te vullen. Dit was voor mij nieuw. In het verleden kreeg je een papieren document in het vliegtuig overhandigd wat je ter plekke kon invullen.
Hoe je het moet doen zonder telefoon of IPad, ik zou het niet weten.
Nu maar invullen met de telefoon. Volgens de gegevens kon het ook voor meerdere personen te gelijk . Helaas het lukte maar niet, foutmelding op foutmelding. Een vrouw ziet ons bezig en zegt “mijn man is het uiteindelijk gelukt, hij is even weg maar komt zo terug”. Wij samen met die meneer aan de gang. Het lukte niet. Ik zeg ”laat ik het eens met alleen mijn naam proberen. En, ja, alles gaat goed. Vervolgens Roberto, ook alles in één keer goed. Nu alles op de telefoons staat zal dit in Jakarta in tijd schelen.
Nu het vliegtuig in. De verdeling in het 777-300ER is 3 – 3 – 3. Mijnstoel is 25G. dit is rechts van de middelste rij. Naast mij zat een moeder en dochter. Hoe kan ik contact met deze mensen krijgen. Rechts van mij zaten ook Indonesiërs, spraken alleen Bahasa maleis. Moeder en dochter spraken ook alleen maar Bahasa. IPad erbij, vertaal app geopend. Met de vertaal app hebben wij gecommuniceerd. Gaat goed.
Zij komen uit Sumatra en zijn op bezoek geweest bij hun oom in Helmond. Haar naam is Marcellie Patricia, e mail adres marcelleipatricia@yahoo.com. Tijdens de vlucht hebben wij 2,5 uur gepraat met elkaar via deze app. zij gaat nog naar school en vond het jammer dat zij nog geen Engels sprak. Maar misschien leerde zij dat later nog. Wij hebben de mail adressen uitgewisseld. Ik zie wel hoe dit verder gaat. Toch handig deze app.
Het is etenstijd. De stewardess reikt mij het eten aan met een plateau, hield dit iets scheef, een paar vette druppels kwamen op mijn broek terecht en wel daar waar je ze niet wil hebben. Op de gulp en dicht bij de lies om vervolgens bij de broekspijp te eindigen.
Hoe dit kon gebeuren? Een kuipje boter was gesmolten, dit zat onder het bakje met mijn warme eten, en vervolgens heeft dit een plasje gesmolten boter gevormd.
De stewardess schrok hiervan en ging gelijk pakjes met natte doekjes halen, dit zou helpen. Helaas niet. Het lijkt nu of ik niet meer zindelijk ben, zo’n oud manneke. Ik had geen reserve broek in de handbagage. Volgende keer toch maar een reserve broek meenemen in de handbagage, wanneer ik op reis ga. Uiteindelijk wel goed geslapen in het vliegtuig, ondanks de vele turbulentie tijdens de vlucht naar Jakarta.
Dinsdag 12 september.
Wij landen mooi op tijd. Daar onze koffers door gelabeld zijn voor Lombok, konden wij gelijk door naar de afdeling immigratie, voor het regelen van een visa. Geen lange rij dus snel klaar.
Door na de douane, de QR code werkte goed en wijkomen ook hier snel door de douane.
Door naar de gate voor onze vlucht naar Lombok. Dit was zo duidelijk aangegeven dat wij het hele vliegveld hebben gezien. De reizigers die door gingen naar Bali kwamen wij ook telkens tegen. In ieder geval een fikse wandeling om even de benen te strekken na 13,5 uur vliegen.
De vlucht naar lombok verliep zonder problemen. Nu opzoek naar onze chauffeur voor de komende tijd op Lombok. Dit was laveren tussen alle kruiers en taxi chauffeurs en hun helpers, die ons graag ter wille zijn. Uiteindelijk iemand met een bordje Dhr. de Smidt en dhr. van Es, Dit is onze chauffeur Muhadie en gids Salim. Een gids? De gids krijgen wij vandaag gratis aangeboden van de reisorganisatie in Lombok.
Na kennismaking hebben wij de reisdagen doorgenomen. De hele reis door Lombok is Muhadie onze vaste chauffeur.
Salim zegt “jullie gaan 2 dagen rondkijken in Mataram dit leek hem nog al veel” . Daar wij ook een museum hebben gepland wat helaas die dag gesloten is. Hij vertelde dat Mataram een erg drukke stad is, dat wisten wij wel. Geen nieuws onder de horizon. Hij heeft een alternatief, één dag Mataram en één dag een fietstocht, kook cursus , bezoek aan het dorp Bonjeruk en een kleine wandeling door de rijstvelden. Wij overleggen. Oké, maar wel een kookcursus, nasi goreng. Dit is ook mogelijk.
Door naar Holiday Resort Lombok dit ligt even buiten Singgigi, ik dacht dat het dichter bij het dorp singgigi zou liggen, dit is niet geval. Bij het inchecken wordt ons verteld dat, als wij naar singgigi wilden dit met de taxi kon. Een taxirit kost 40.000 roepia (c.a. 4 euro).
Het hotel bestaat uit kleinschalige appartementen. Roberto 334 en ik 332 naast elkaar begane grond met prachtig terras uitkijken op mooi aangelegde tuin en zeezicht. Dit alles vlakbij bij het zwembad en restaurant. Maar zoals gewoonlijk is er altijd iets mis. De kluisjes bij Roberto en bij mij werkt niet. Mijn regendouche druppelt en de handdouche geeft zo’n harde straal dat ik onderhand eruit werd gestraald. Receptie gebeld. Na een kwartier functioneerde de kluis weer. Voor de douche moest ik wachten tot morgen.
De rest van de dag geluierd, lezend en een wandeling gemaakt in de buurt.
Woensdag 13 september.
Vandaag geen auto.
In de namiddag door de omgeving van het resort gelopen. ER is ook een zee schildpadden opvang. Een paar foto’s genomen van de wel heel kleine schildpadden. Enkele foto’s genomen van het hele park met de appartementen.
Ook buiten het hotel rond gaan kijken.
Daar worden wij aangesproken door een taxichauffeur. Helaas voor hem hebben wij geen taxi nodig. Maar een praatje gemaakt. Zover het waard is, hij vertelde dat hij foster parent heeft gehad uit Helmond. Deze mensen hadden zijn opleiding betaald en bijgedragen aan het tot stand komen van zijn taxi bedrijf. Ook vertelde hij dat hij een zoon en dochter had. Zijn zoon studeerde in Australië en zijn dochter had een eigen autorijschool. Hij bood aan ons gratis naar singgigi te brengen en terug. Erg aardig maar wij hebben geen plannen in die richting om naar singgigi te gaan , maar wel bedankt.
Nog wat foto’s van de omgeving genomen en enkele verstuurd. KPN mail werkte niet voortreffelijk. Geen groot probleem, ik gebruik nu mijn hotmail.
Morgen naar Desa Bonjeruk.
Donderdag 14 september
Vandaag gaan wij wandelen door de desa Bonjeruk ( Pokdarwis Bonjeruk Permai) aansluitend een kookcursus om te eindigen met fietsen.
09.00 uur vertrekken wij naar Bonjeruk. Muhadie staat al op ons te wachten. De weg ernaartoe is een heel drukke weg, maar zowel links als rechts is veel te zien. M.a.w. de rit verveeld niet. Onderweg haalde wij nog even Salim op, de gids van de eerste dag in lombok.
Aangekomen in Bonjeruk staan er twee vrouwen op ons te wachten met een drankje. Roberto vindt het een lekker drankje, ik niet, teveel gember erin. Roberto drinkt mijn glas ook maar op. Smaken verschillen. De vrouw stelt zich voor, haar naam is Letia zij zal als gids ons begeleiden. Al pratend zegt Letia na nog geen 20 min “ het lijkt wel of wij elkaar al jaren kennen” alles ging ook zo gemoedelijk. Wij hebben hetzelfde gevoel. Heel raar eigenlijk. Salim vraagt” hebben jullie mij in het verleden als gids gehad” neen. Hij heeft het gevoel dat hij ons al eerder had ontmoet. Al met al, een rare ervaring. De Desa ligt in een prachtig gebied, vanaf de weg zie je de Desa niet liggen. Aangekomen in de Desa, echt een inlands dorp dat wij wel eens zien op de Nederlandse Tv . Veel fruitbomen, palmbomen, in de top vol met kokos noten. Ook een boom met een soort druiven, dit alles voor eigen gebruik. Op het eerste het gezicht lijken het schamele huisjes. Men leeft hier meer buiten dan binnen dan kijk je hier toch anders tegenaan. Bij menig huisje houdt men koeien. Overal lopen er wel een stel kippen rond. Rondom de huisjes zijn wel veranda’s maar geen stenen of tegels in de tuin. Bij regen lijkt mij dit wel wat modderig. Wij stopten bij een reform winkeltje “reformfood”. Hier was alles te koop op het gebied van geneeskrachtige kruiden. Wij mogen van alles proeven, mijn smaak verschilt nogal met de smaak papillen van Roberto, hij vindt alles lekker. Zij hebben ook web site waar je alles kon bestellen. Wij hebben er niets gekocht.
Midden in de Desa is een vrouw bezig arabic koffiebonen te branden in een wok. Twee vrouwen zijn deze koffiebonen fijn aan het stampen in een houten bak met een grote houten vijzel. Wij krijgen koffie aan geboden. Koffie lombok. Koffie lombok is een kopje waar je een laag gestampte koffie in doet en volgens heet water toevoegen. Dit is geen zwarte koffie maar zeer zwarte sterke koffie. Aan mij niet besteed , Roberto lustte er wel pap van, hij heeft dan ook een zak koffie gekocht.
Weer verder wandelend komen wij aan waar een paar vrouwen I kat aan het weven zijn. Het eind resultaat is bestemd voor de uitzet van een vrouw en vrouwen die in de rouw zijn. Voor de rouw alles zwart. Verder lopend langs een rijstveld via een smal pad 30 cm breed. Opeens een slang wij moesten gelijk blijven staan, Roberto glijd uit, hij houdt er alléén een smerige broek aan over.
Wij komen ook langs de begraafplaats van Bonjeruk. Letia verteldt dat er elk jaar tijdens het suiker feest, alle familieleden bij elkaar komen om de overledene te gedenken en wordt er hier gezamenlijk gegeten.
Zo ongedwongen zonder haast door de Desa te slenteren is iets wat je niet snel vergeet. Dichter bij hun leef omstandigheden kom je volgens mij niet.
Verder lopend komen wij aan bij Pokdawis Bonjeruk Permai. Dit is een organisatie die opkomt voor de kinderen in de omgeving en hen o.a. les geven in Engels lezen, spreken en schrijven. Zij kunnen met deze kennis, een betere leefomgeving voor zichzelf creëren en het komt ook ten goede voor een verdere studie in de toekomst. Deze organisatie werd in het verleden gesponseerd door Nederland. Door deze contacten heeft Osman, de leider van deze organisatie, ook iets van de Nederlandse taal opgedaan. Waarom Nederland hiermee is gestopt wordt mij niet echt duidelijk. Om toch met dit project door te gaan heeft men het besluit genomen om kleinschalige activiteiten te gaan organiseren gericht op het toerisme.
Hier maken wij kennis met Sesilia. Zowel Letia en haar man als Sesilia en Salim zijn verbonden aan deze organisatie. Osman vraagt hoe ik Bahasa hed geleerd. Laat hem mijn vertaal gids zien, hij is gelijk erg geïnteresseerd in het boekje en vraagt of hij dit boekje mag houden. Ik vertel hem dat ik in het resort nog zo’n boekje heb, maar dit is een oudere uitgave. Ik zeg hem toe, dat hij dit mag hebben en dat ik dit mee zal geven aan Muhadie. Deze zal het weer aan Silam geven (hij woont 20 minuten hier vandaan) Hij zal dan weer zorgen dat het bij Osman terecht komt. Probleem opgelost.
Nu gaan wij dan beginnen met de kookcursus. Met twee kokkinnen aan de gang. Knoflook, uien en groenten snijden en een ei. De rijst is al gekookt. Wadjang op het gasstel. Een beetje olie, vervolgens alles in de pan met trassi. Precies zoals ik mijn nasi goreng begint te maken. De kokkin heeft het snel door, zij zegt, zo te zien kunnen wij je niets meer leren. Helaas ik kon dit bevestigen. Wij samen aan de slag. Alles klaar, dan gezamenlijk eten. Roberto vindt het best lekker maar het heeft niet zijn voorkeur. Roberto eet liever iets zonder rijst maar met veel vlees, ja, groenten, nou nee.
Na het eten gaan wij fietsen. Dit alles onder begeleiding van Sesilia. Eerst nog even de regels doornemen, stop teken, langzaam rijden. Letia zal achter ons aan rijden, achter op de motor van één de aanwezigen. Ik krijg een loopfiets, kan geen kracht zetten op de pendalen, Roberto had geen problemen met zijn fiets in het begin. Ik sukkelde een beetje achteraan. Wij komen bij een afslag, roept Letia, hier staat mijn huis Dirk, wil je zien. Natuurlijk. Roberto en Sesilia terug geroepen en het hek wordt open gemaakt en wij naar binnen. Een prachtig aangelegde tuin, veel bloemen, kruidentuin, kokospalmen en natuurlijk veel orchideeën. Gevraagd hoe zij deze verzorgt. Het volgende, als zij rijst kookt laat zij het water wat achterblijft afkoelen en om de 2 dagen geeft zij een beetje rijstwater aan de orchideeën.
Voor wij verder gaan eerst mijn zadelpen in de hoogste stand gezet. Het fietsen gaat nu stukken beter. Wij rijden door dorpjes met zeer slechte wegen, maar de moeite waard. Wij eindigden bij een verzamelpunt van deze organisatie “Peta desa wisata Bonjeruk” Vrij vertaald “toeristische verzamelplaats van Bonjeruk”. Roberto heeft problemen met de versnelling van zijn fiets gehad, hij heeft de hele weg in zijn eerste versnelling moeten rijden en met het tempo wat wij aanhielden was het flink door trappen voor hem.
Letia stelt haar man aan ons voor, Goa. Hij is beheerde van dit trefpunt. Hier krijgen wij koekjes aangeboden, specialiteit van Lombok. Mier zoet, niets voor mij. Roberto kreeg er geen genoeg van. Ook hier weer smaken verschillen. Rondom ons zitten vrouwen en mannen te eten, gescheiden van elkaar. Nog een paar foto’s hiervan gemaakt. Het is wel mooi gelegen en het was een komen en gaan van mensen. Mocht je er behoefte aan hebben, dan kan je hier ook karaoke zingen.
Letia vraagt hoe lang wij nog in Lombok verblijven. Wij vertellen haar dat wij nog weken in Lombok verblijven. Zij wil ons uitnodigen om bij haar thuis langs te komen en er een gezellige dag van te maken. Daar ook gezamenlijk te gaan koken. Even overleggen met Roberto. Reisplan erbij en kijken wat ons het beste zal uitkomen, zonder dat ons reisplan in gevaar zou komt. Het was ook mogelijk dat wij tijdens ons verblijf in Kuta van daaruit na hun kunnen komen. Halen met de motorbike is geen probleem. Muhadie heeft een geweldig idee. Als wij op 04 oktober naar Kuta vertrekken en een omweg maken dan kunnen wij die dag langs gaan bij Letia. Wij vragen aan Muhadie, kom jij dan niet in de problemen daar het dan wel laat zou worden eer wij in het resort zouden zijn in Kuta. Dit was niet het geval, wij hebben hem vaak laten stoppen om foto’s te maken van mooie panorama’s.
Wij stelde deze vraag aan Muhadie daar hij een tijdje terug vertelde, als wij geen gebruik maakte van hem, hij eerst naar het kantoor moet en daar de auto achterlaten. Dan met zijn motorbike naar huis gaat, dit was toch nog een uurtje rijden.
Letia en Sesilia benoemde nu deze dag een reünie. Daar zij geen E mail hebben maar wel Whats app en Roberto dit ook op telefoon heeft, zal hij de kontakten onderhouden. Om 18.00 uur word het trefpunt gesloten. Dus nu terug naar het resort. Terug kijkend op een interessante dag die wij niet hadden willen missen.
Vrijdag 15 september.
Vandaag geen auto tot onze beschikking dus helemaal niets gedaan. Wat gelezen en gezwommen. Echt een luie dag van gemaakt. Ook om een beetje bij te komen van gisteren.
zaterdag 16 september.
Vanmiddag wilde wij gaan lunchen buiten het resort. Alles was dicht. Terug lopend stond er een meneer langs de weg en vroeg “waar wij vandaan kwamen”. Uit Nederland. Deze meneer begon te vertellen dat hij hier gewerkt heeft in Siggigi bij een meneer uit Utrecht. Daar ik weleens had gelezen dat Marcel de Rijk naar het land van zijn moeder was verhuisd, zeg ik, Marcel de rijk. Dit bleek inderdaad het geval. Deze meneer was house keeper en chauffeur van Marcel geweest tot aan zijn dood. Marcel is overleden aan blaaskanker. Dat hij was overleden had al in de krant in Nederland gestaan. Ik vertel hem dat ik Marcel een beetje in het verleden had gekend en dat ik dansles had gehad van zijn vader. Hij vertelt ook dat het huis van Marcel een stukje verder op staat en nu wordt verhuurd aan toeristen. Zijn zuster Radna heeft nog steeds een dansschool in Utrecht, is getrouwd en heeft 2 kleinkinderen. Radna verblijft soms 1 en soms 2 maal per jaar in deze woning. Wat is de wereld toch klein.
Terug naar het resort. Eerst maar gaan zwemmen, vervolgens wat gaan lezen. Om half 5 kreeg toch een slaap. Naar binnen gegaan, op bed gaan liggen en weg was ik. 3 kwartier later kan ik de wereld weer aan. S, avonds gaan eten in ons favorieten restaurant vlakbij het resort.
Morgen naar Mataram met onze chauffeur Muhadie.
Bijna vergeten, mijn broek met vlekken laten wassen. Helaas de vlekken zitten er nog in. Weggooien is geen optie. Ik vraag aan de meneer, die elke dag mijn kamer schoon maakt, of hij interesse had in deze broek. Hij wil de broek graag hebben, zijn vrouw weet wel raad met zulke vlekken.
Zondag 17 september
Om 09.00 uur vertrekken wij om de stad en de omgeving van Mataram te bezoeken. Helaas, het museum is gesloten. Het programma omgegooid.
Wij beginnen nu met een bezoek aan een vissersdorp, het opvallende is, dat hier menigeen een beetje Nederlands spreekt. Zij hebben dit geleerd van Nederlandse vissers en sommigen hebben gevaren op Nederlandse schepen. Het dorp bestaat uit zeer smalle straatjes. 1 auto oké, om elkaar te passeren moet je wel een heel goede chauffeur zijn. Aangekomen bij het strand, liggen er allemaal kleine smalle vissers bootjes. Niet een paar, maar langs de hele kuststrook, geschat, 500 meter lang. Zeer kleurrijk gezicht. Als men terug komt met de visvangst, wordt eerst de visvangst gelost, daarna worden de bootjes het strand opgetrokken. Het is een indrukkend gezicht hoe deze bootjes het stand worden opgetrokken. Niet met een machine maar handkracht. 9 mannen zijn nodig om zo’n bootje op het droge te krijgen. Heel zwaar werk.
De vangst bestaat uit een klein formaat tonijn. Gezien de goed gevulde manden met vis is het geen slechte handel. Het strand is geen wit zand maar is zwart. Op het droge gedeelte is de ondergrond hard, maar waar het water begint zak je gelijk tot je enkels weg in dit zwarte zand. Wij lopen meer naar het water en jawel, Roberto stapt met zijn linnen schoenen iets te ver naar het water en zakt gelijk tot zijn enkels weg. Jammer van zijn linnenschoenen, ze drogen wel weer, later.
Aansluitend nog een markt bezocht in Ampenau, (Cakranegara). Roberto zit nog wel met zijn natte schoenen, niet getreurd, Muhadie heeft nog een paar teenslippers in de auto. Roberto en teenslippers niet echt een succes. Op de markt koopt Muhadie nog een lekkernij gewikkeld in bamboe. Dit is echt lekker. Maar het blijft verassend wat men op de markt wel kan kopen. Kleding, schoenen, huishoudelijke artikelen, kip en vlees en vis wel met vliegen erop of omheen.
Vandaar rijden wij naar de grootste Moskee van Lombok. We treffen het wel, er is een bruiloft aan de gang. Wij twijfelden om daar te gaan kijken. Muhadie zegt “kom maar dit is geen bezwaar”. Wij het plein op. Het ontvangst comité van de bruiloft, wilde heel graag op de foto. Natuurlijk dit gedaan, zij zijn immers in vol ornaat gekleedt. Het is een enorm complex, met minaretten, naar de 1e verdieping van deze moskee kan zowel met vaste trap als met de roltrap. langs een galerij staan foto’s met de oudste moskeeën in lombok.
Even buiten het complex staat nog een groot gebouw, hier is het een drukte van belang, alle meisjes met hoofddoek en in wit gekleed. Ook de jongens zijn in het wit gekleed. Zover wij kunnen begrijpen is dit een soort 1e communie zoals bij ons, in het verleden gebruikelijk was binnen de rooms katholieke kerk. Al deze jongelui worden vervoerd op kleine vrachtwagens met open dak. Stoelen, niet nodig.
Wij gaan nu verder naar een Hindoe tempel. (Pura Segara” Segara tempel). Daar aangekomen staat de gids al paraat. Op het eerste gezicht niet erg indrukwekkend, maar toch leuk om weer eens een Hindoe tempel te bezoeken. De gids vertelde dat op de 1 plek binnen deze tempel, ieder jaar ,zowel moslims als christelijke, bij elkaar komen en dat dit gedeelte ook heilig is voor hen. Hij vertelt ook dat het Hindoe geloof uit een 3 eenheid bestaat, hersens-hart-aarde. 2 uur doorgebracht bij deze tempel, de mooie omgeving en een goed onderhouden tuin, de offeraltaars en niet te vergeten, bij alle beelden zijn ook offerandes aanwezig zijn, eigenlijk overal waar men langs moest om het tempel gedeelte te bezoeken. Er lopen ook veel katten rond. Wij zagen dat een kat heerlijk van de offerande zat te smikkelen. Vervolgens komen wij bij een, laten we zeggen wens put, vol met water. Er lagen munten in. Het is de bedoeling dat je een muntstuk er ingooit en dan een wens mag uitspreken. Helaas geen kleingeld, geen probleem dit kregen wij van onze gids. Wij komen aan bij een offer altaar waar vrouwen bezig zijn de omgeving van het altaar schoon te maken. Dit offeraltaar bestond uit 2 grote stenen, en een paar vrouwen beelden met parasol, daarom heen is een doek gedrapeerd. Even later kwam er groep mensen aan, ceremonieel gekleed, om offerande brengen bij deze stenen. Verderop komen wij bij een vrij groot binnenplein. Hier staat een groot offeraltaar, daar lopen ook veel geestelijke rond. Nog een gesprekje aangeknoopt. Eén van hen komt helemaal van Bali om deze heilige plek te bezoeken. Heel aardige mensen, maar ik begrijp helemaal niets van dit geloof.
Vervolgens zijn wij naar een shopping hal gegaan. De handbagagetas van Roberto zijn had het laten afweten. Hij scoorde daar een goede reistas 10% korting. Te gebruiken als draagtas en als rugzak. Ook belangrijk zijn laptop past hier goed in.
Maandag 18 september
Vandaag vertrekken wij naar Senaru, Rinhani Lodge.
De weg naar Senaru gaat via een heel mooie weg. Je verveelt je niet tijdens deze rit. Links en rechts genoeg te zien. In het dorp Teloke komen wij een een rijst pel machine tegen. Het is oogst tijd van de rijst, deze mensen hebben voldoende werk. Het is een plek om even een weg in te slaan en kijken wat er daar wordt verbouwd. Rijst en mais en groenten. Er loopt een mevrouw met bos hout, zij wil best even op de foto. Wij vervolgen onze weg. Wij stopten langs de weg waar een klein winkeltje is. Zij verkoopt een drankje, dit drankje is een product van de palmboom. Erg lekker. Wij willen hier een fles van meenemen. Muhadie ontraad ons dit. Het is zeer beperkt houdbaar. Naast dit winkeltje is een jonge vrouw en een oudere man bezig een soort mandjes te vlechten van bamboe materiaal. Deze kleine mandjes worden gevuld met een zoete lekkernij en verkocht.
Vandaar verder naar het apen bos bij Ampenau. Ik ben hier al eerder geweest. Je kon langs de weg pinda’s kopen om te voeren aan de apen. Muhadie rijdt hiervoor bij. Ik zeg Muhadie ik ben hier al eerder geweest stop hier bij de kraampjes. Hij zegt, verderop staat een kennis van mij, hij is speciaal voor jullie gekomen. Iets verderop staat deze persoon op ons te wachten. Hij geeft ons een handje vol pinda’s. Daar kwamen de apen al aanzetten uit het bos. Altijd leuk. Zij graaien het niet uit je handen maar pakken het heel voorzichtig aan. Ja, uiteindelijk wilde deze kennis een fooi. Later tegen Roberto gezegd, even alert blijven met zijn kennissen of vrienden. Wij zijn geen open portemonnee. Ik zal proberen als dat in de toekomst nodig is, het hem duidelijk laten blijken.
Verder rijdend komen wij onderweg een bedrijf tegen dat lavastenen klein aan het maken zijn. Er zit een man of vrouw op een klein krukje met de hamer dit in stukken te slaan. Intensief werk en zeer vermoeiend. Loop even het terrein op. Roberto begreep het al en houdt Muhadie bij de auto. Loop verder naar achter en komt daar de manager tegen. Hij leg mij uit waar deze stenen voor zijn bedoeld en wijst mij ook nog even op de sorteer machine die daar staat. Al deze stenen werden verkocht in diverse formaten aan de kleding industrie in Bangladesh. Daar worden de spijkerbroeken mee gewassen.
Onderweg komen wij ook een kokosnoot bedrijf tegen. Even stoppen. Veel handwerk.
Verder naar Rinjani lodge. Prachtige vrijstaande appartementen, met uitzicht op de Rinjani vulkaan.
Morgen vertrek watervallen 10.00 uur.
Dinsdag 19 september
10.00 start. Het begint een paar meter van onze lodge, even geen auto nodig. Ik vraag aan Muhadie is het niet verstandig om schoenen aan te trekken. Nee, je kon makkelijk lopen op je slippers. Ik heb mijn twijfels, maar misschien is er het e.e.a. veranderd aan het pad. De gids staat al te wachten. Langzaam tempo voor Roberto, het zo’n 2,5 uur lopen met dit tempo. Zowat, wij hebben de tijd. De gids heeft gezorgd voor water, dit hoefde wij in ieder geval niet mee te sjouwen. Ik heb mijn rugtas bij me, ik kom er niet onderuit, hij wilt deze dragen. Oké. De weg is steil omhoog. Steil omlaag. Dit is nog een fatsoenlijk pad. Aangekomen bij 1e waterval, wat foto’s gemaakt. Het blijft altijd een indrukkend gezicht. Nu verder naar de 2e waterval. Het pad wordt steeds slechter begaanbaar, over stenen met gaas erover. Niet makkelijk te lopen op je slippers. Maar goed, verder. Op een geven moment komen wij bij een klein riviertje, hier moeten oversteken. Zeer gladde stenen en de weg die ik kon zien, was smal en modderig. Ik vraag hoelang het nog lopen is, 20 minuten. Ik zag dit echt niet zitten, op mijn slippers en mijn leeftijd. Als ik een goede smakkerd maakt, daar moet ik niet aandenken. Roberto houdt het ook voor gezien. Hij heeft al moeilijk gehad onderweg met zijn knie. Wij terug. Aangekomen bij de eerste waterval even uitrusten. Daar staat een kraampje en Muhadie komt aan zetten met gebakken banaan. Dat gaat er wel in. Er zijn ook veel apen. Wat leuke foto’s genomen. Moeder met kind o.a. of de aap die een stuk plastic aflikt, hierin heeft gebakken banaan gezeten. Nu terug steil omhoog lopen. Zeer vermoeiend. Roberto is helemaal stuk, hij kan niet meer, hij heeft ontzettende pijn aan zijn knieën. Op een vlak stuk staan mannen met hun motorbike en voor 50.000 roepia brengen zij je terug naar de lodge. Roberto op de motorbike en terug laten brengen naar de lodge. Wij verder wandelen en genieten van de prachtige natuur en de omgeving.
Terug bij hotel zit Roberto met zijn 2 benen op 2 stoelen. Na 2 uur gaat het stukken beter met hem. Muhadie vrijaf gegeven. Nu eerst maar lunchen.
Na de lunch wandelen nu zijn wij rechtsaf geslagen vanaf de Lodge. Nog wat foto’s gemaakt van de omgeving. Onderweg zijn wij gestopt bij een klein restaurantje en daar kennis gemaakt met een paar jongens die gitaar zitten te spelen. Worden uitgenodigd om vanavond daar bij elkaar te komen. Er zal de hele avond muziek zijn. Leuk maar afgewezen. Het is de verjaardag van Roberto. Hij trakteert op een etentje.
Terug bij de lodge gaan zwemmen. Op de planning voor morgen staat een wandeling van 3 á 4 uur door de rijstvelden. Afgelast, Roberto kan dit nog niet aan met zijn knieën. Wij gaan nu een tour in de omgeving maken van maximaal 3 uur, we hebben ook nog een beetje vakantie. Ook daar wij in Tetebatu genoeg gelegenheid hebben te wandelen door de rijstvelden.
Woensdag 20 september.
Wij vertrekken via een mooie route om te stoppen bij een Nationaal dorp “Desa Senaru”. Dit is nog een dorp dat niet bedoeld is voor groot toeristische ontvangsten. De mensen leefden en wonen daar. Wij treffen het wel, men was net bezig een nieuw dak op een van de huizen plaatsen. Dit dak bestaat uit bladeren van een palmboom die aan elkaar werden geregen. Interessant, wij namen hier alle tijd voor. Wij kunnen nu ook bekijken hoe de huizen de er aan binnenkant uitzien, verder rustig gewandeld door de huizen die daar staan. Bij een van de huisjes was een oude dame bezig de cacao uit de cacaovrucht te halen. Dit wordt vervolgens gedroogd en verkocht.
Aan het eind van het dorp wordt een vrijwillige donatie gevraagt, even de bladzijden doornemen, gemiddeld is er voor 20.000 roepia gedoneerd. Ik was de 100.009 bezoeker, Roberto de 100.010. Vanaf welk jaar dit wordt bijgehouden kunnen wij niet achterhalen. Wij gaan nu naar het eerste startpunt voor beklimming van de Rinjani. Het is bedoeling om dit lopend te doen, maar het is geen haalbare kaart voor Roberto. De conditie van Roberto is niet al te best, herstellen duurt ook langer dan verwacht. Aldus besluiten wij om dit met de auto te gaan afleggen, als dit mogelijk is. Met de auto naar boven, langs een zeer smal weggetje. 2 auto’s kunnen elkaar niet passeren. Er zijn wel enkel uitwijk plaatsen. Hadden wij dit gaan lopen, dan waren wij 2,5 uur heen en terug 2,5 uur onderweg geweest. Ook met de auto bleek het de moeite waard te zijn. Wij stopte bij een kapokboom. Rondom lagen er boomvruchten waarin de bij opening kapok inzat. Ik heb dit nog nooit gezien. 2 meegenomen voor in de koffer voor thuis. Bij het 1e startpunt voor beklimming van de Rinjani aangekomen, komt er een jonge vrouw en jongeman net terug van de beklimming van Rinjani met 3 gidsen. De samenstelling van zo’n groep kan bestaan uit 2 personen of meerdere. De gidsen dragen alle bagage en nemen tevens het afval mee terug. Het is wel een heel zware tocht. Er staat een auto klaar met open laadbak. Alles wordt hier opgeladen. Om de top te bereiken is men 2 dagen onderweg en dus ook weer 2 dagen terug. Slapen op matjes en in tenten. De jonge vrouw ziet er nog een beetje fris uit, de jonge man zweette ontzettend en ziet er doodmoe uit, snel de laadbak in.
Terug de auto in, verder naar het dorp “Terra Ginit”. Hier verbouwt men o.a. rijst en pinda’s. De weg ernaartoe is erg smal en het is tevens een doodlopende weg. Op de terug gestopt op de plek waar men juist pinda’s aan het rooien zijn. Heel veel vrouwen en de mannen maakten bundels van het groenafval, namen dit op de nek, liepen naar hun motorbikes en rijden er dan mee weg. Deze bundels is voer voor hun koeien. Aan de overkant van de weg hebben werkers een smeulend vuurtje gemaakt, hierin worden de pinda’s geroosterd en gelijk geconsumeerd.
Roberto en Muhadie blijven bij de auto en ik ben nog een kleine wandeling gaan maken langs een nabij gelegen rijstveld. Verderop zie ik een schuilplaats tegen de zon. Rechts langs de weg is een school. De jongelui hebben mij en de gaten en beginnen te roepen. Ik vraag willen jullie soms op de foto. Dit is inderdaad de bedoeling. Probeer een foto te maken, maar er moest eerst nog worden uitgemaakt hoe zij op de foto wilde staan. Diverse poses werden ondernomen. Uiteindelijk waren zij tevreden en maakte ik de foto’s. Bijna aangekomen bij de schuilplaats word ik gewenkt door mannen om naar hen toe te komen. Ik er naartoe. Aangekomen bij de schuilplaats zit daar een vrouw en mannen. Er wordt mij koffie en een soort koekjes aangeboden. Helaas, neem ik dit heel vriendelijk niet aan. Waarom niet, als het met water uit de kraan is gemaakt dan word ik de komende dagen een grote vriend van de wc. Conversatie gaat een beetje moeilijk, maar met de vertaal app. en mijn beetje bahassa lukte het toch een beetje. Het zijn arbeiders op de rijstvelden. Foto’s genomen en het hen laten zien. Drie maal rond met de camera, dat vonden zij wat leuk. Langzaam weer terug gelopen naar de auto. Roberto vertelt mij later, dat Muhadie met mij mee wilde lopen, maar Roberto heeft hem het advies gegeven dit niet doen, ik kan mezelf goed redden.
Nu verder naar een heel oude moskee. Daar aangekomen zegt Muhadie, de gids staat al te wachten. Ik vertelde Roberto, ik ben hier al eerder geweest en het is leuk maar niet van, o ,wat een bijzonderheid. Muhadie vertelt dat wij voor respect aan deze moskee een sarong moeten dragen. De kosten zijn incl. huur sarong 10.000 roepie (nog geen euro) p/pers. Ik zeg tegen Roberto en Muhadie dat ik hier eerder ben geweest en het bezoek gratis was (Het gaat mij niet om die 10.000 roepia, maar om het idee erachter om de toerist overal te laten betalen met een gids). Een bijdrage voor onderhoud, oké. Als Roberto dit wil zien, ga je gang ik ga niet met je mee. Roberto ziet er ook van af. Ik vertel dit ik aan Muhadie, hij even weg. Komt even later weer terug en vertelt mij dat dit inderdaad het geval is. Hij vraagt wat willen jullie nog zien? Het is intussen 13.00 uur, laten wij maar terug gaan naar de Lodge. Om 14.00 uur zijn wij weer terug. Muhadie zegt, 1 nacht hier morgen weer verder. Neen, Muhadie 2 nachten hier. Papieren erbij. Oké.
Nu eerst even lunchen. Tijdens de lunch kwam OOne ons even gedag zeggen. Oone is manager van het restaurant, vanavond gaat hij naar huis en morgen heeft hij een vrije dag. Met hem hebben wij veel contact gehad. Hij wilde zo graag Nederlands leren en ik Bahassa. Elk moment dat wij elkaar tegen kwamen namen wij even de tijd om hem wat Nederlandse woorden te leren en hij mij Bahassa. Daar bleef het niet bij al het personeel wilde hieraan deelnemen. Ik leek wel een leraar Nederlands. Oone vraagt of hij contact met ons mag opnemen als hij wat meer wil weten. Hij heeft geen mail maar wel Whatss app. Roberto wel en is nu contact persoon.
Leuk feitje, s ’morgens worden wij begroet in het Nederlands en wij groeten terug in het Bahassa. Ook tijdens het diner zij zoveel mogelijk in het Nederlands en wij in het Bahassa.
Na de lunch koffer zover ingepakt. Daarna met Roberto door het dorp gelopen nu linksaf van de lodge. Ik zie een bord Pondok Senaru, wij erheen, inderdaad dit is waar ik eerder ben geweest niets veranderd, wel minder luxe als waar wij nu zitten. Roberto zegt, alles klopt zo als je vertelde. Terug gelopen naar de lodge. Terwijl ik nog buiten zit, het begint al te schemeren hoorde wij het geluid van de Gekko. Maar zit hij. Onder het dak bij mij, eerst zijn kopje, naderhand helemaal kunnen fotograferen. Weer een dag om nooit te vergeten.
Donderdag 21 september
Wij nemen afscheid van het personeel en kunnen terug kijken op een leuk verblijf in deze lodge. Nu op weg naar Nusantara hotel Sembalun. De weg gaat dwars door het gebergte rondom de Rinjani . langs veel cashewnoten, koffie en cacao plantages. Door leuke kleine dorpjes, al wordt dit op een gegeven moment wel wat saai. Rijkdom afgewisseld met grote armoe. Op elk hoek van de straat staat onderhand wel een moskee. Langs de weg in de dorpjes staan ook mensen met mandjes om geld te doneren voor een nieuwe moskee nog groter en luxer.
Aangekomen gekomen in Sembalun vertelt Muhadie dat er verderop een bamboe bos is met een mooi uitzicht over Sembalun. Dit lijkt ons wel wat. Bij het dorpje aangekomen een zeer smalle weg dwars door het dorpje. 2 auto’s passeren niet mogelijk. Veel motorbikes staan geparkeerd bij de huizen en ook veel stay home’s. Probleempje, de weg liep dood, is verkeerde weg. Terug en nu wel de goede afslag genomen. De weg was iets breder hier konden 2 auto’s elkaar ook maar net passeren. Aangekomen bij het bamboebos is daar tevens een verzamelpunt voor diverse activiteiten. Zoals wandelen, een gebouw voor feesten e.d. Nu op pad naar het uitzichtpunt. Het is een smal weggetje soms een beetje steil en soms met traptrede. Bij het eerste uitzichtpunt was het inderdaad al een mooi panorama, wij kunnen nog naar een tweede uitzichtpunt, hoger gelegen, maar het weggetje wordt er niet beter op. Ik op mijn slippers gaat wel een beetje moeilijk en voor Roberto is het een brug te ver. Wij terug naar de auto. Ondertussen is het lunchtijd. Mudadie wist een leuk eethuisje met traditionele gerechten. Dat lijkt ons wel wat. Aangekomen bij het eethuisje staan er klaargemaakte schalen met stukjes vis, rijst en nog meer eten wat je honger direct doet overgaan. Sorry, Muhadie, dit is niets voor ons. Verderop een groter restaurant, dit ligt haast naast ons hotel. Heerlijk gegeten. Dit is tevens een punt waar een klein reisbureautje is gevestigd. Gericht op de beklimming van de Rinjana.
Na de lunch door naar het hotel.
Simbalun ligt hoog in de bergen. D.w.z. dat het s ’avonds flink kan afkoelen.
Inchecken, helaas sprak de vrouw achter de receptie geen Engels, maar niet getreurd met translate en het kleine beetje kennis van Bahassa is het geen probleem. Door naar de appartementen, eigenlijk meer aaneengesloten trekkershutten. Geen enkele luxe is aanwezig. Geen kast voor de kleren maar buiten wel een grote veranda. Douche ruimte met wc, een klein probleempje, onder de douche, wc kletsnat. Tegen de muren van de douche zijn beugels aangebracht, ook rondom de wc. Ik ben een oude man. Dit alles is niet aanwezig bij Roberto. Alles is kraak helder. Het bed was ook van een goede kwaliteit. Naast het bed een tweezits bankje strak tegen de muur, dit gebruik ik maar om de koffer op te leggen. Wel is er tafel voor thee en koffie (oploskoffie) te maken, alles is hiervoor aanwezig, behalve een theelepel. Na de receptie en gevraagd om een theelepel. Theelepel? De dame achter de receptie, een momentje, kwam met een soeplepel aan, vervolgens meteen dessertlepel en daar kwam de theelepel. Gelijk gevraagd voor Roberto, helaas er is maar 1 theelepel. Uiteindelijk voor Roberto een sorbetlepel. Aan de overkant van het hotel is een moskee. Hopelijk is deze even buiten gebruik, er zijn werkzaamheden aan deze moskee.
In de mooi aangelegde tuin ligt een groot zwembad.
Het is intussen 17.00 uur en het begint al aardig fris te worden. Lange broek, hoody en schoenen aan. Momenteel is het hier 16 graden, een groot verschil met overdag. Zwemmen, neen.
In de appartementen verblijft verderop nog een gezin met opa en 2 kinderen, dat is alles. Wij besluiten het avondeten hier niet te gaan nuttigen.
Wij het dorp in en komen bij een klein eethuisje (warung) hier zijn meerde mensen aan het te eten, wij naar binnen, de man achter de tap vertelt ons dat hij alleen maar nationaal eten bereidt. Geen probleem. Het interieur verbaasde ons, tafel zelf gemaakt, geen schoonheidsprijs, stoelen nee, maar krukken ook zelf in elkaar getimmerd, je kon er op zitten maar geen kussentje erop. Naar de bar en eten bestellen. Achter de bar één grote klerezooi. De deur naar de keuken was gewoon smerig. Achter deze deur kon ik niet kijken. Maar goed, het zal wel goed zijn gezien de drukte. Op de nasi goreng is niets aan te merken al vindt Roberto het nog te spicy, de sla, tomaten en komkomeer hebben wij maar laten liggen (waar is het mee gewassen?). Het eten was wel erg goedkoop. Praatje maken met de overige klanten. Wat is nu het geval, in dit eethuisje komen alleen maar jongelui die de Rinjani gaan beklimmen de volgende dag of eerdaags. Op een gegeven moment begint de zaak vol te lopen, ook met jongelui uit het dorp. Het is dus ook een trefpunt voor deze jongelui. Deze nestelde zich in een deken daar de temperatuur iets verder daalde. Terug naar het hotel. Ik had s ‘nachts ontzettend koud, het dekbed maar dubbel geslagen en om me heen gewikkeld. Probleem opgelost.
vrijdag 22 september
S’ morgens vroeg wakker om te genieten van de zang vanuit de moskee. Ontbijt niet slecht maar zijn beter gewend. Het restaurant bestaat uit 2 verdiepingen. Op de 2e verdieping kan je al vroeg in de zon zitten, daar zijn ontbijten. Heel opvallend is dat deze bediendes goed Engels spreken, dit in tegenstelling met de mensen achter de receptie. Al vroeg in morgen tegenover het hotel is de verzamelplaats voor vertrek naar de Rinjani. Het is er een drukte belang, veel van die kleine bestelauto’s met open dak. Men vertrok niet allemaal te gelijk maar in groepjes van 6 personen of 2 personen met gidsen.
De manager vertelde ons dat het hotel het meest bezet wordt door gasten die de Rinjani gaan beklimmen en boeken voor 2 nachten. 1 voor vertrek en 1 nacht bij terugkomst. Wij begrijpen nu dat de huisjes maar karig zijn ingericht.
Om 10.30 vertrekken wij om een toer te maken in de omgeving. Wat ons direct opvalt is de vele home stay’s in Simbalun. Muhadie vertelt dat hij mensen heeft gesproken en leuke tips heeft gekregen wat de moeite waard is om te zien. Muhadie laat het ons maar zien. Inderdaad, een prachtige autorit met schitterende panorama’s. Dwars door de dorpjes met weggetjes die geschikt zijn voor 1 auto.
Wij komen uit bij een vallei met tuinbouw teelt. Hier verbouwt men uien, knoflook, wortelen enz. hier foto’s en een kleine video gemaakt. Het is een doodlopende weg. Dus terug. Vervolgens weer door dorpjes met smalle straatjes. Het leuke is, dat bijna alle huizen de knoflook en uien buiten te drogen hangen. Wij komen nu uit bij het agrarisch gebied van Sembalun en tevens het einde van weg. Aan het eind van de weg is een restaurantje dat uit 2 verdiepingen bestaat. Op de bovenste verdieping heb je een mooi uitzicht over de velden. Er zijn op dit moment veel Chinezentoeristen. Naast het restaurant kan men tegen betaling zelf bloemen of aardbeien plukken(plukken-wegen-betalen). De Chinezen zijn heel druk aan het plukken geslagen. Voor ons is dit niet interessant. Wel de onafzienlijke velden met aardbeien, pepers, tomaten, sla enz. bij een stalletje verkoopt men aardbeien, 500 roepie (25 eurocent) per bakje. Dit wel weer gekocht. Een boer nodigde mij uit om foto’s te nemen van zijn aardbeien veld. Maar gedaan om hem te plezieren. Langs zeer smalle paadjes verder gelopen over deze velden. Daar het heel smalle paadjes zijn, gaat Roberto terug, zijn knieën protesteren weer eens. Hij heeft nog steeds naweeën van het bezoek aan de watervallen. Nog verder gelopen en nog wat foto’s gemaakt van de velden en omgeving.
Terug bij de auto vraagt Muhadie even naar de moskee mag gaan. Ga je gang, wij hebben daar geen problemen mee, Muhadie is een zeer gelovige moslim. Om op deze plek nog even te verblijven is geen ramp. Wij willen op een bankje gaan zitten tussen de vrouwen, even vragen of dit geen bezwaar is, helemaal niet, wordt zelfs aan aangemoedigd.
Kom Roberto, laten we even kijken of wij iets te drinken kunnen krijgen bij het restaurantje. Helaas er wordt ons verteld dat restaurantje pas over 13 minuten open gaat. Wij mogen wel al plaatsnemen op de 1e verdieping. Wij naar boven daar hebben wij een heel mooi uitzicht over de velden en de bergen. Daar ontmoette wij ook nog een jongeman, uit polen, die gewerkt had in Lelystad. Hij werkte nu in Spanje, het klimaat in Nederland beviel hem niet zo. Hij sprak geen Nederlands maar wel goed Engels.
Het loopt tegen lunchtijd, even de menulijst doorgenomen. De prijzen waren zo laag dat Roberto zegt, laten wij Muhadie maar mee laten eten. Geen probleem. Muhadie komt terug met de auto en wij vertellen hem dat wij hier blijven lunchen en wij trakteren je op een lunch. De mevrouw van het restaurantje komt naar boven en vertelt dat wij nu iets kunnen bestellen.
Met 3 man gegeten omgerekend nog geen 7 euro incl. drankje.
Nu terug naar het hotel en Muhadie vrijaf gegeven.
Bij terugkomst nog gaan zwemmen, het water was niet al te warm. Daarna zitten stoeien met de laptop van Roberto hoe hij foto’s vanaf zijn camera naar de laptop kan importeren. Ook hoe hij foto’s vanuit zijn mail kan importeren in het programma galerij. Roberto niet meer gezien, hij was veel te druk nu met zijn laptop.
Vanavond eten in het hotel. Wij zijn nog de enigste gasten. De andere zijn vanmorgen vertrokken.
S’ avonds naar het restaurant. Alles is hier open, wel een dak maar geen muren. Vragen om de menulijst, antwoord, ze liggen daar op de balie, oké. Ik begon het een beetje koud te krijgen dus even lange broek en hoody aan gaan trekken. Wij bestelden een klein biertje voor Roberto en voor mij thee. Bij het bierflesje wordt een opener neergelegd en geen glas. Bij mijn theeglas wel een potje suiker maar theelepel. Niemand te zien dus maar even naar de balie gelopen. Probleem, al vertelt ,zij spreken geen Engels. Wat is ook alweer een theelepel? Sendok teh en een bierglas, gelas bir. Roberto vergeet je biertje niet, dat zullen zo wel komen brengen, dus niet. Ik naar de balie, het is gelukt, zij komen het zo brengen, een soeplepel voor de thee en Roberto een theeglas. Eten wordt gebracht, Roberto wel een lepel en mes maar geen vork. Garpu is een vork. Roberto naar de balie, oké wordt gebracht. Nog geen sorry voor dit alles. Al met al met al, het eten was lekker en goed van smaak. Daarna zijn wij nog even het dorp ingegaan. Heel stil in het dorp en zijn maar weer terug gelopen naar het hotel. Vannacht wordt het weer 16 graden. Morgen vertrekken wij naar Labuan panda. Morgen vooral niet vergeten een mail te sturen voor jarige David.
zaterdag 23 september
Alvorens te vertrekken eerst een mail verstuurd naar David. Om 10.45 vertrekken wij naar Pondok Siola in Labuan panda. De weg ernaar toe is door de bergen met links en rechts schitterende panorama’s. Divers foto’s onderweg genomen. Onderweg stopte wij nog bij een grote markt, altijd weer leuk om te zien, die grote verscheidenheid in al die kramen. Verder naar Labuan. De weg is voorzien van veel bochten en steilte die in 1e versnelling moest worden genomen. Maar omhoog beteken ook weer steil naar beneden. Een autorit die niet verveelt. Om 12.45 uur kwamen wij aan in de pondok. Inchecken. Muhadie zegt veel plezier en ik kom jullie op 26 sept weer ophalen. Ik kijk Roberto aan van klopt dit wel. Straks maar even nakijken. Muhadie naar huis. Deze pondok is mooi gelegen aan het strand maar heeft geen zwembad. Ook hier bestaat het strand uit lavazand. Dus zwart. Mijn bungalow ligt direct aan het strand gescheiden door een hekwerk afgesloten met een hekje. Voor mijn terras staat een grote kokospalm en een lage palmboom en een soort dennenboom. Deze geven een goede bescherming tegen de zon. Even helemaal niets doen.
De bungalows zijn prachtig ingericht, alles lijkt wel nieuw tot de badkamer toe. Wat wij al eerder hebben meegemaakt is dat douche hier ook buiten is, wel ommuurd en een klein afdak. Nu maar even het reisschema bekijken. Alle dagen met chauffeur. Mail naar Jan Wezendonk verstuurd, hoe zit dit nu eigenlijk. S’ avonds hier blijven eten. Buiten ons is er nog een Nederlandse familie. Morgen gaan zij snorkelen op één van de Gili eilanden en in de middag vertrekken zij naar Bali.
zondag 24 september
De volgende ochtend komt de eigenaar van de pondok naar mij toe, telefoon voor u uit Bali uw travel agent. Oké. Sprak goed Nederlands. Muhadie had beschikbaar moeten zijn. De opdrachtgever in Lombok heeft Muhadie de opdracht geven direct terug te keren naar Labuan. Op dit moment was hij nog thuis in Mataram. De rest van de dag luierend op een ligbed doorgebracht en gewandeld langs het strand dat vol lag met schelpen en afgebrokkeld dood koraal. Een paar stukken koraal en schelpen meegenomen voor thuis. Zwemmen is niet mogelijk, veel stenen, pootje baden wel.
Tijdens de lunch komt de eigenaar even een praatje maken. Ik vraag, hoe bent u de coronatijd doorgekomen. Hij vertelt dat het een hele een zware tijd is geweest voor zijn pondok. Menige naast gelegen bedrijven, die het ook moesten hebben van het toerisme, zijn failliet gegaan. Hij had zijn hoofd bovenwater weten houden door op de markt de opbrengst van zijn mangobomen en kokosnoten te kunnen verkopen. Zijn reserve geld, om tegenvallers op te vangen, had hij gebruikt om alle huisjes te gaan opknappen. Ook om er nog een bij te bouwen. Door deze investeringen te hebben gedaan, heeft hij er nu veel plezier van. De toeristen zijn nu aan het terugkomen en zijn pondok is momenteel zeer geliefd bij de travel agents.
Tegen 20.00 uur is Muhadie weer terug en maakte zijn excuus. Het blijkt achteraf dat het misverstand betreft tussen zijn opdrachtgever en travel agent. Hij vertelt ook dat wij over een extra dag kunnen beschikken, auto/chauffeur. Wij kunnen zelf bepalen wanneer wij hier gebruik van willen maken. Hij heeft een zak met fruit bij zich, deze moest hij meenemen van zijn vrouw, hij mocht niet met lege handen aankomen. Heel attent. Wij hebben nog nooit van deze vruchten gehoord, mangolava en een vrucht die smaakte naar chocola. Mangolava is lekker fris. Chocolade, heeft niet mijn voorkeur. Geen probleem Roberto de chocolavruchten (het is geen chocola maar smaakt er naar} en ik de mangolava. Nog even nagepraat met Muhadie en alles uitgepraat.
Hier hebben wij mensen leren kennen waar wij leuk mee om kunnen gaan, alles in het Engels. Een man en een vrouw, zij uit Zwitserland en hij uit Tetebatu, zij vertrekken morgen naar Tetebatu. Ook een Poolse jongeman die hier al een half verbleef voor zijn werk, uitgezonden door zijn werkgever. Een dag na ons vertrek, gaat hij weer terug naar Polen. Hij had zich soms behoorlijk verveeld. Uitgaan is hier niet gemakkelijk. De dichtstbijzijnde gelegenheid om uit gaan is Mataram, 3 uur heen en 3 uur terug. Meer gasten zijn er op dit moment niet. Eén van de familieleden van de eigenaar komt aanzetten met een gitaar. Kortom, het werd een heel erg gezellige avond.
Bijna vergeten. Langs het strand liepen zwerfhonden, één van de deze honden wordt gevoederd door de eigenaar van de pondok, maar niet aangeraakt. Mocht niet van zijn geloof. Ieder morgen komt hij aanzetten en na zijn eten gaat hij liggen onder één van ligstoelen bij een huisje. Wel iedere morgen op dezelfde plek.
Morgen om 10.30 met de auto naar Labuan panda.
maandag 25 september
Voor vertrek naar Labuan nog even de mail kijken. Bericht van Jan Wezendonk, hij bevestigde in deze mail wat Muhadie ons al heeft vertelt.
Nu eerst een markt bezoeken daarna naar de haven. Onderweg gestopt om voor Roberto oor telefoontje te kopen. Ik heb op zijn telefoon en laptop Nederland FM geïnstalleerd. Foto’s van de markt genomen waar wij rustig doorliepen. Altijd leuk. Bij de haven aangekomen lag er een groot mahoniehouten vrachtschip (gebouwd door de Boeginezen in Sulawesi), het viel Roberto en mijn persoontje direct op daar wij tijdens onze rondreis door Sulawesi deze schepen hebben zien bouwen. Zij zijn nu bezig het schip te laden met cashewnoten. Het laden gebeurd op een manier wat wij in Nederland niet kunnen voorstellen. Het is een simpel systeem om een vrachtschip te laden. Op de terugweg komen wij langs de weg nog een paar zeer grote oude bomen tegen in een mooi aangelegde tuin. Wij hebben deze bomen eerder gezien maar dan stonden ze in het oerwoud.
Terug naar de pondok. Na de lunch Koffer zover weer ingepakt. Na de lunch zijn Roberto en ik nog een strandwandeling gaan maken en nog een paar mooie schelpen gevonden. Vanuit zee kwam er een harde wind opzetten, vanuit mijn ligbed onder de palmen en het geluid van de zee luierend doorgebracht.
S ’middags is er een grote groep Engelse aangekomen. Zeer luidruchtig volk. Zij namen het hele restaurant in beslag. Bij het betreden van dit restaurant is het gebruikelijk dat de schoenen uit worden gedaan. Dit is in het begin bij deze mensen nog niet doorgedrongen. Eigenlijk zou de vrouwelijk gids dit aan hen moeten vertellen. Helaas is zij veel te druk met zichzelf. Aan het restaurant is ook het woongedeelte van de eigenaar gekoppeld. Afgescheiden door 2 klapdeurtjes. Deze deurtjes staan altijd open. Als je wat wil vragen of bestellen dan klopte je op de deur of riep even wat. Achter deze deur is een grote hal, tevens de slaapkamer van de kinderen. Je kon er op wachten. Met de schoenen aan naar binnen en zover mogelijk doorlopen, dit om iets te bestellen. Dit is van korte duur. Klapdeuren worden dichtgehouden. Eén mannelijke persoon heeft hier lak aan. Deur open en naar binnen. Op een gegeven moment ging het kwartje toch vallen. Bleven bij de deur staan en sommigen trokken hun schoenen uit. Een paar bleven hardleers. Dit is niet van toepassing op hen.
19.00 uur diner. Tijdens het eten komt de poolse jongeman ons nog even een verdere goede reis wensen. Morgen was hij al vroeg weg voor zijn werk.
Dinsdag 26 september
08.30 uur vertrek naar Flash Harmonie in Tetebatu. Wij rijden langs en door kleine dorpen. Langs velden met tabaksplanten en rijstvelden. Onze stop zal zijn bij een klein pottenbakkerij bedrijf. Een smal straatje met links en rechts verkoop van aardewerk. Grote vazen tot kleine potten e.d. even verderop zou daar dan het pottenbakkerij moeten zijn. Helaas deze was failliet. Muhadie toch nog even vragen. Er zouden iets verderop nog enkele mensen zijn die dit beroep uitoefende. Langs een smal straatje kwamen wij terecht in een kleine woongemeenschap. Een oudere dame beoefende dit vak nog steeds en wilde ons best even laten zien hoe het een en ander tot stand kwam met klei. Gezeten op een klein laag krukje met naast haar een flinke klomp klei en voor zich een laag bij de grond draaitafeltje. In nog geen 10 minuten had zij een pot klaar en is deze gereed om te worden gebakken. Ondertussen waren er een paar omstanders bijgekomen van de omringende woningen. Wij gingen terug naar de auto. Wij hadden geen geld meegenomen, konden ook geen fooi geven voor de moeite. Terug bij de auto Muhadie geld gegeven en gevraagd of hij dit even wilde brengen naar deze vrouw. Wij werden hartelijk bedankt.
Wij vertrekken nu naar een bamboebedrijf. Dit bedrijf maakte matten , tassen, manden, eigenlijk alles wat maar te maken is van baboe en rotan. Een jonge man legde uit hoe het e.e.a. werd gemaakt. Veel handwerk. Hij vraagt aan ons wat voor kleur ring wij wilden hebben. Roberto met een kleurtje ik naturel. Kijkt naar onze vingers en maakt een perfect passende ring voor ons. Buiten ons is er nog een jong stel hij uit Duitsland en zij uit Italië. Ook dit hier is een coöperatie waar mensen vanuit de omgeving hun gemaakte spullen te koop aanbieden. Voor Diny onderzettertjes gekocht.
Wij vertrekken nu verder naar Tetebatu. De weg gaat langs binnenwegen met zowel links als rechts ananaskwekerijen. Even stoppen voor een foto. Er komen gelijk mensen kijken en vragen gelijk, waar komen jullie vandaan enz. enkele spreken een beetje Engels. Wij vervolgende onze weg langs vele rijstvelden om 14.00 uur kwamen wij aan in Tetebatu. Via een smal weggetje en een beetje steil omhoog komen wij aan bij het hotel. Muhadie stond erop om mijn koffer te dragen (rijden) oké. Het hotel is mooi gelegen, heeft een zwembad en kijkt uit over rijstvelden. Inchecken, Roberto geeft zijn paspoort, sorry, maar moest de gegevens hebben van dhr. van Es. Roberto keek een beetje beteuterd, zijn naam ook maar op het incheck formulier gezet. Het hotel bestaat uit gestapelde bouw en een paar losstaande huisjes. Hierbij wil ik ook opmerken dat wij 3 weken voor vertrek een ander hotel moesten regelen daar de reisorganisatie uit Bali slechte berichten binnen had gekregen over het eerder geboekt hotel en dat dit niet op korte termijn kon worden opgelost. Dit hotel is kleinschalig opgezet. De kamers die voor ons zijn gereserveerd bestaan uit een blokje van vier appartementen met uitzicht op tuin. Roberto op de bovenste met een mooi balkon en uitzicht op de rijst velden. Mijn persoontje zijn onderbuur met terras. Roberto kon nu rustig zijn sigaretje roken zonder iemand tot last te zijn. De kamers en de douche ruimte zijn eenvoudig ingericht. Boven 2 losse grote bedden, beneden een groot 2 persoons bed en een 1 persoons bed. Het 1 persoons bed gebruik ik maar om de kleren uit de koffer neer te leggen. Eigenlijk ben je alleen binnen om te slapen, alles gebeurt buiten tot s’ avonds laat. Nu eerst maar de was verzamelen en naar de receptie brengen. Het gewicht van de was bepaalt de kosten. Morgen weer ophalen. Ik doe deur van de badkamer open, een kakkerlak in de badkamer. Met wc papier opgepakt en ermee naar de receptie. Gelijk iemand mee met een spuitbus, hij vertelt dat zij vanmorgen nog hadden gespoten. Er zitten twee klapramen in de badkamer. Laat ik deze maar even sluiten. Gaan niet dicht. S’ avonds eten in het hotel. De manager vertelde dat het hotel eigendom is van een meneer uit Canada. De manager heet Hock en de kok Gerbrandy. Terug naar de kamer, badkamer deur open en jawel, 5 kakkerlakken. Naar de receptie, Gerbrandy gelijk mee met de spuitbus. Uiteindelijk waren er 5 kakkerlakken in de badkamer. Hij vermoed dat de kakkerlakken door de ramen komen. Ramen dicht, gaat niet. Met geweld gaat 1 raam dicht de ander lukt niet. Dan maar van buitenaf. Grote spijker erbij, raam dicht gespijkerd. Gerbrandy zegt, als er nog meer komen, kom dan gelijk na mij toe. Ook maar even het douche putje gecontroleerd. Deksel er af en ik kijk zo de afvoer in, geen sifon. Mijn vermoede is nu dat de kakkerlakken via de afvoerpijp binnenkomen. Er staat mand in de badkamer, die heb ik op de afvoer gezet. Morgen kijk ik wel verder.
Morgen vertrek naar rijstvelden en het Geopark Rinjani in het dorp Aik Berik, daar bevinden zich 2 grote watervallen.
Woensdag 27 september
Langs een mooie route komen wij langs een rijstveld waar men bezig is rijst te oogsten. Stoppen en langs hele smalle paadjes naar toegelopen. De vrouwen doen het zwaarste werk. De mannen maakte bundels van het overgebleven afval van c.a. 45 kilo, namen dit op de nek en lopen langs de zeer smalle paadjes naar hun motorbikes en brengen dit naar huis. Dit is voer voor koeien. Terug naar de auto. Muhadie is nogal overbezorgd voor mij, pa Dirk (pa, zo noemden ze mij, waar ik ook maar kwam) doe voorzichtig. Hier is het een beetje glad en kijk uit enz. ik had al een keer tegen Roberto gezegd dat ik hier geen warmgevoel van krijg. Aan de overkant zijn ook rijstvelden terwijl Roberto bij de auto blijft ga ik nog even aan de wandel. Verderop staat nog, wij zouden zeggen een schuilhut, daar heen gelopen. Vanaf de weg wenkte de mensen mij. Ik er heen. Daar aangekomen zaten een vrouw en 4 mannen die schaftijd hadden. Er werd mij gebakken banaan en koffie aangeboden. Niets aangenomen, ik weet niet waar het e.e.a. mee is klaargemaakt. Voor ons geldt altijd voorzichtigheid voor alles, vergeet je het dan kan je maag behoorlijk van streek raken. Een gesprekje aangeknoopt, spreken geen Engels, maar deze mannen werkte op de rijstvelden en de vrouw zorgde voor catering. Enkele foto’s gemaakt en het hen laten zien. 3x ging de camera rond. Terug lopen. Links van mij stond een groot gebouw met jongens in schooluniform. Deze hadden mij gezien, sir, sir. Ja. Wij willen op de foto. Oké. Er kwamen nog meer jongens bij. Even uitgebreid poseren en foto genomen. Wil doorlopen en weer sir, sir, nog een foto genomen, hun dolle pret. Later hoorde ik dat een middelbare school is.
Nu terug naar de auto voor bezoek aan de watervallen. De rit ernaartoe verveelt niet. Aangekomen bij de watervallen vertelde Muhadie dat wij even een kaartje moesten kopen en kregen dan gelijk een gids toegewezen. Ik zie jongelui en oudere uit de auto stappen en op weg gaan naar de watervallen. Ik vraag, waarom die mensen wel door lopen zonder gids? Antwoord, een toerist is verplicht een gids mee te nemen. Wij het gebouw binnen, staan 2 bureaus, langs de muur een bank met allemaal gidsen. Naar het, bureau kaartje aangeschaft (150.000 roepia p/p) worden ingeschreven in boekwerk i.p.v. een kaartje een moesten wij een kwitantie tekenen. Onze gids heet Ali, een klein smal manneke, nog kleiner dan Roberto. Ik denk dat manneke is hoogstens 12 jaar en vraag hem hoe oud hij is, 23 jaar. Je kan je soms goed vergissen in leeftijd in de tropen.
Ali gaat voorop naar de 1e waterval. De weg ernaartoe gaat dan weer omhoog en dan weer omlaag, aangekomen bij de waterval blijft het altijd weer een mooi gezicht. Roberto had het onderweg een beetje moeilijk. Nu naar de 2e waterval. Het pad ernaartoe is in het begin smal en steil met ongelijke traptreden. Roberto doet nog een poging om verder te gaan maar onderweg moet hij al een paar keer worden ondersteund. Roberto houdt het voor gezien, ik ga verder met Ali op weg naar de 2e waterval. Roberto en Muhadie gaan terug naar het startpunt. Dus bergje op, bergje af. Soms steil omhoog en soms steil naar beneden. Soms langs een smal pad maar ook langs een breed pad. Onderweg worden wij gepasseerd door jongelui met gids of die al terug komen van de 2e waterval. Ik zeg tegen Ali moeten wij ons tempo ook niet verhogen, nee, wij hebben alle tijd, geen haast. Op een gegeven moment komen wij aan bij een plateau, hier staan motorbikes. Er staat een overdekte ruimte waar je onder zit of ligt. Inderdaad, sommigen zijn zo vermoeid als zij terug komen van de waterval zij hier over stappen op de motorbike met chauffeur, tegen betaling van 40.000 roepia brengen zij je terug naar het startpunt. Ook komt het voor, vertelt Ali, dat er oudere mensen hier stoppen en niet verdergaan. Ik voel mij voldoende fit om door te gaan. Ik vraag aan Ali hoever nog, c.a. 30 minuten. Aangekomen bij de waterval een lange steile trap naar beneden, als ik zeg lang, heel lang, met leuningen. Beneden aangekomen een mooi gezicht, er is een zwembad waar druk gebruik van wordt gemaakt. Het water is mij te koud. Even uitgerust, om nu weer terug te gaan. Dit wordt een hele uitdaging. De steile trap omhoog. Halverwege is een plat stukje om even uit te rusten. Daar wordt flink gebruik van gemaakt. Ook door mijn persoontje. Omhoog valt behoorlijk tegen. Weer aangekomen bij het plateau met motorbikes, vragen een paar mensen gelijk aan mij of ik gebruik wil maken van hun diensten, antwoord, neen. Ik voel mij nog fit genoeg. Onderweg vertelt Ali dat hij heel goed zijn best deed om Engels te leren. Hij doet met de telefoon met het programma duo lingo. Ik vertel hem dat wij dit ook in Nederland hebben en ik daar de opfris cursus Engels heb gedaan. Zijn grootste ideaal is over een paar jaar, als hij nog beter Engels spreekt, naar Bali te vertrekken om daar als gids te gaan werken. Een vriend van hem werkt al op Bali als gids. Ik denk dat hem wel zal lukken. Terug bij begin punt zitten Muhadie en Roberto al aan de thee en koffie. Afscheid genomen van Ali. Gelijk werd er thee ingeschonken voor mij. Alles is nat van het zweet, broek, sokken en mijn shirt. Ik was wel erg moe. Was het de moeite waard? Ja, maar op mijn leeftijd viel het een beetje zwaar. Maar of ik nog eens zal doen de 2e waterval? Kort gezegd neen. De auto in en naar het hotel. Daar aangekomen gelijk onder de douche en even mijn ogen sluiten.
Bijna vergeten, het probleem met de kakkerlakken is opgelost. De mand staat weer op zijn plaats en het doucheputje is nu afgedekt met een stuk plastic met het rooster er bovenop. Douchen, plastic weghalen. Klaar met douchen plastic weer aanbrengen.
Donderdag 28 september
Eerst goed uitgeslapen en vandaag en helemaal niets doen. Vanaf het balkon heeft Roberto een mooi uitzicht op de rijstvelden, zij zijn daar vanmorgen vroeg aan het oogsten geslagen. Hard werken zowel voor de vrouwen als voor de mannen. Het is nu 10.00 uur en ik zit op mijn terras met een heerlijke kop cappuccino. Om 11.30 uur samen met Roberto naar het dorp gelopen en daar van de grote weg af een smal weggetje ingeslagen. Ja, dan kom je in het gebied waar je kan waarnemen hoe de mensen daar wonen en leven. Zeer smalle straatjes. Het leuke is nu, dat niet veel mensen de moeite nemen dit te doen. Maar de mensen zijn zeer vriendelijk en natuurlijk krijg je alle aandacht, zomaar een paar toeristen die de moeite nemen om hier rond te lopen. Een praatje is gauw gemaakt. Als ik vraag of ik een foto mag maken, geen probleem, ze moedigen dit zelfs aan.
Momenteel zijn hier veel activiteiten op de rijstvelden. Er is veel veranderd in Tetebatu. Het hotel waar ik eerder ben geweest, is nu overgenomen door de eigen bevolking. In mijn tijd daar, was het in handen van Australiërs. Het is nu erg achteruit gegaan. De daken van een rij huisjes, zijn nu met plastic afgedekt. De mooi aangelegde tuin, is nu zwembad. Een klein restaurantje tegenover dit hotel is nu een groot restaurant geworden. Wij hebben daar de lunch gebruikt. Leuk feitje, de man sprak een beetje Nederlands en runde ook een home stay. Ik bestelde soep, kreeg een mes en een vork, geen lepel. Ik vraag aan hem om een sendok (lepel) hij mes, neen. Een spoon, oké. Krijg de lepel van hem en ik vraag hem, hoe heet dit, hij een sendok. Kwartje viel en hebben hier hard om gelachen. Dit misverstand is wel begrijpelijk, de hele dag spreekt hij tegen klanten Engels, hij verwacht niet dat een toerist iets vraagt in Bahasa. De aanloop van dit restaurant bestaat uit jongelui uit alle windstreken die met een gehuurde motorbike rondtoeren. De voertaal van de toeristen is over het algemeen Engels. Terug lopend naar het hotel waren een paar jongens bij elkaar waarvan één gitaar speelde, even stoppen. Vervolgens ik ook een liedje spelen Gezwommen en daarna een dutje gedaan. Vanavond eten wij in het hotel.
Morgen de andere kant van het dorp bekijken.
Vrijdag 29 september
Vandaag om 09.00 uur gaan ontbijten. Om 11.30 uur zijn Roberto en mijn persoontje gaan wandelen. Vanuit het hotel linksaf geslagen. Ik begon steeds meer te herkennen. De visvijvers waren er nog steeds maar is tevens een restaurant en home stay geworden. De weg gaat Langs rijstvelden en bossen. Verderop gaat de weg steil omhoog, langs de weg staan bankjes, even uitrusten. Op deze plek staat ook een groot bord met toeristische informatie. Verderop ligt het dorp Kembang Kluning (dorp met de gele bloemen). Dit betekent als wij daar naar toe willen gaan de steile weg op moeten. Roberto zegt, liever niet. Wij zijn op een rustig tempo, terug gelopen naar het dorp. Aangekomen in Tetebatu bij de kruising linksaf geslagen. Aangekomen bij de boog waarop staat dat je hier het dorp verlaat teruglopen. Maar voordat wij terug lopen nog een rijstveld opgelopen. Hier ook een zeer smal pad. Terug en het dorp in. De moskee gaat net uit. Een grote sliert oude en jonge mannen. Geen enkele vrouw ertussen. De 1e weg rechts ingeslagen. Smalle straatjes met grote huizen dicht op elkaar. Bij open ruimte staan af en toe kleine koeien stallen c.a. 8 x 4 meter. Overal lopen kippen rond te scharelen. Aardige mensen en met de vertaler erbij konden wij toch het e.e.a. vragen en hun vragen beantwoorden. Er zit een groepje mannen op de stoep vragen Jabon. Wat betekent Jabon? Vertalen brengt geen uitkomst. Zij maar wijzen en zeggen Jabon, Jabon. Op een gegeven moment komt er een jongeman uit een huis, hij spraak een beetje Engels., dit is Jabon. Uiteindelijk hadden de mannen aan ons gevraagd of wij Jabon wilde spreken. Wij kenden deze jongeman helemaal niet, ook hij begreep er niets van. Verder gelopen door de zeer smalle straatjes. Komen uit bij een klein pleintje daar zitten op een bankje oudere en jongelui. Eén van de jongens vraagt, waar komen jullie vandaan en wat doen jullie hier. Naast hun op het bankje plaatsgenomen en met de vertaal app erbij, vertel ik dat wij hier rondlopen om te kijken hoe jullie hier wonen en leefden en dat het een grote interesse betreft om mensen te ontmoette. Eén van de jongelui zegt, wij hebben hier ook een zwembad wilt u dat zien. Natuurlijk. Wij meelopen, achterhuis hun is een diep dal en daar beneden is een mooi zwembad aangelegd. Ernaartoe is geen optie. Steil naar beneden en dan weer steil omhoog. Verder gelopen door alle straatjes. We hadden intussen al 2 uur gelopen de hoogste tijd om de lunch te gaan gebruiken. Dit gaan wij doen in het restaurant waar wij al eerder hebben gegeten. Na de lunch terug naar het hotel. Goed bezweet komen wij daar aan. Alles kan gelijk de waszak in. Roberto zwemt niet, dus gaat gelijk onder de douche en ik naar het zwembad. Daar staan ook lig bedden , zwemmen, liggen zonnen, hoe lui kan je het maken. Er komen vrouwen en meisjes aan, enkele gaan zwemmen geheel gekleed in het pierenbadje. De meisjes maar sluiks naar mij kijken. Ik zeg, willen jullie soms samen met mij op de foto? Dat was inderdaad hun plan. Oké. Terug naar de kamer en omkleden en buiten zitten en wat schrijven. Tegen c.a. 17.15 uur komen ze voor mijn terras druk foto’s nemen van elkaar. Ik zeg, willen jullie misschien op mijn terras zittend in de stoel foto’s maken. Graag zelfs. Leg mijn blocnote op de tafel en ik weg. Zij allemaal foto’s maken van elkaar. Eén van de meisje vraagt of zij iets in mijn blocnote mocht schrijven. Ga je gang. Foto sessie achter de terug, ik kijk in mijn blocnote daar had zij geschreven “My name is Rahiyalun” toch aardig. Vanavond eten in het hotel. Geen plannen voor morgen, we zien wel.
Zaterdag 30 september
Slechte nacht gehad, wat ik gegeten heb of daar iets vreemd ingezeten heb, ik zou het niet weten. Ik zat vol gas. Complete explosies. Was wel nu een beetje moe. Een licht ontbijt genomen, 2 sneetjes brood met boter en jam en veel thee. Na een paar uur knapte ik aardig op. Waar ik me steeds meer aan gaat ergeren is elke morgen 15.45 uur het oproepen van gebed vanuit de moskee. Niet alléén s “morgens maar ook s ’middags tussen 15.15 uur en s ‘avonds om het af te leren nog een keer. Vrijdags haast elk uur. Het verbaast mij nu niet meer waarom de mensen 14.00 en 15.00 uur spontaan in slaap vallen.
Na het ontbijt gaan zwemmen. Een uurtje opdrogen. Terug naar de kamer. Ik vraag aan Roberto, zin om straks een wandelingetje te maken? Niet echt, gisteren ook al 2,5 uur gelopen, maar ik moet nog sigaretten kopen, dan loop ik zover met je mee. Roberto is niet zo’n held om af te dingen, ja, ook op sigaretten moet je afdingen, vooral als een slof tegelijk koopt, anders betaal je hoofdprijs.
Roberto zijn sigaretten gekocht, ik ben verder gelopen.
Bij de kruising in Tetebatu linksaf geslagen. Gelopen langs rijstvelden om vervolgens een zijpad in te slaan dat uitkwam in een klein dorpje. Aan het begin van dit weggetje is men bezig A huisjes te bouwen voor toeristen. Past niet echt in bestaande landschap. Vervolgens dit dorpje doorgelopen het dorpje was omringd met rijstvelden en eindigden ook bij rijstvelden. Ook hier is men druk aan oogsten van de rijst. de mensen vertelden mij dat zij oogsten voor eigen gebruik. Terug gelopen naar Tetebatu via een andere weg. Links van de weg kom ik langs het Nirawa hotel, waar wij in eerste instantie hadden geboekt. Dit hotel ligt ver gelegen van de kern van Tetebatu. Achteraf gezien zou dit niet zo succesvol zijn geweest voor ons. Ik was vergeten water mee te nemen en kreeg ontzettend veel dorst. Er staan langs de weg wat winkeltjes maar verkochten geen water. Weer aangekomen in Tetebatu het eerst winkeltje binnen gelopen en een fles water gekocht, ter plekke leeg gedronken. Na bijna 2 uur weer terug in het hotel.
Koffer inpakken. Morgen 10.00 uur vertrek naar Sekotong.
Zondag 01-10
Vandaag naar Cocotinos Resort in Sekotong. Afscheid genomen van Hock en Gerbrandy en andere mensen die daarwerkten. Daar de badkamer niet meer gelucht kon worden wordt het in de slaapkamer toch een beetje vochtig. Muhady was een beetje aan de vroege kant, dit maakte ons niet uit. De planning is om vandaag een bezoek te brengen aan een dorp waar Ikat geweven wordt. De rit ernaartoe gaat langs prachtige panorama’s, langs desa Pagutan. Wij zagen onder weg een paar oude gebouwen, reden er voorbij, terug rijden. Wij ernaartoe, blijkt dat deze gebouwen er staan voor de sier. Er achter ligt een I kat weverijen fabriek. Gelijk komt er iemand op ons af, leuk dat u ons komt bezoeken, helaas dat waren wij niet plan. De interesse in ons is gelijk verdwenen. Hier vandaan weer verder. Aangekomen in de desa Sukara is het even wachten op de gids. In de tussen liggende tijd door een gedeelte van de desa gelopen en wat foto’s gemaakt. Alles ziet er sober uit echt rijk, neen. de gids sprak tot onze verbazing heel goed Nederlands. Op de vraag waar hij dit heeft geleerd, vertelt hij dat hij dit geleerd vanuit de organisatie “het goede streven”. Lopend door de desa zitten vrouwen achter het weefgetouw in zeer ongemakkelijke houding. De gids vertelt dat de I kat verkocht wordt in de coöperatie die gesticht is in deze desa. De winst wordt gebruik om verbeteringen in het dorp aan te brengen. Zo is er onlangs een waterleiding geplaatst en een riolering. Natuurlijk kwamen wij uit bij een winkeltje van de coöperatie. Veel glitter maar ook mooie wandkleden met veel zilveren en goud en overhemden. Het lijkt wel een beetje op Volendam. Of wij wilden of niet, wij werden aangekleed in vol ornaat, sarong nog een sarong en een kris, geen gezicht voor ons blanke westerlingen. Toch nog een foto. Een sjaal leek mij wel wat. Hoeveel 275.000 roepia. Pakte gelijk de ingepakte sjaal om mij te geven. Hij verwachte dat ik deze prijs wel gaat betalen. Niet dus. Uiteindelijk gekocht voor 175.000 roepia. Nog iets te duur maar vooruit voor het goede doel. Wij vervolgen onze weg naar Sekotong. De rit verveeld niet, genoeg te zien onderweg.
Cocotinos resort bestaat uit allemaal 4 huisjes, die aan elkaar gekoppeld zijn in een mooi aangelegde tuin. Zeer luxe kamer en een luxe badkamer. Groot zwembad en je kan ook zwemmen in de zee. Wat wil je nog meer.
19.00 diner in het hotel. Wij bestelde chicken wings, patat en groenten. wat krijgen wij, wraps gevuld met paprika, heel veel paprika en kip. Even een stukje proeven, voor mij niet te eten. Roberto vindt het lekker en begint er van te eten. Ik roep de ober en zeg tegen hem, wij hebben chicken wings besteld en krijgen wraps. Roberto eet rustig verder. Sorry ik zal het even nakijken, mag ik dit dan meenemen dan krijgt u checken wings, neemt u dit maar mee. De ober vraagt aan Roberto, heeft u ook liever chicke wings? Natuurlijk en gaat nog even door met eten. Ik zeg, Roberto je eet dit nu op of stop nu met eten. De ober vraagt aan Roberto wilt u nu wel of geen chicken wings. Hij wilde nog een hap nemen, ik trok zijn bord naar mij toe. Hij wilde toch chw. Even tot 10 tellen. Even later krijgen wij de chw. Bij het afrekenen staat alleen de chw.
Morgen 10.00 uur vertrekken naar een pottenbakkerij en een grote Wall shop.
Maandag 02 oktober
0m 10 uur op weg naar een potterbakkerij, museum in Mataram en daarna naar een Wall shop. Een weg dwars door het bergmassief. De volgende dorpen komen wij langs, desa Lamburan, kampong Lembar om te stoppen in Banjumoulek, hier is de pottenbakkerij. Ook dit een coöperatie. Vooraf een kleine demonstratie door 2 dames zittend op een krukje laag bij de grond met voor zich een kleine draaitafel. Voor Roberto werd een asbak met een gekko gemaakt. Voor mij een kattenkop tevens pennenhouder. Naam van Diny er op geschreven. Dit wordt gedroogd in de open lucht. Vervolgens de winkel in. Ik ben hier eerder geweest. Kocht toen voor Diny een schaal van aardenwerk. Nu voor mij een aardenwerkschaal met een afbeelding van een gekko gemaakt van eierschaal van een gekko en een leuk kannetje voor de sier. De kattenkop heb ik helaas in het laatste hotel vergeten mee te nemen. Verder naar het museum, maakte weinig indruk op mij. Schooljeugd zijn op excursie, allemaal meisjes. Het kon niet uitblijven, mogen wij een foto maken, oké. Het begint bij vier om vervolgens met de hele meute op de foto. Zij vertelt dat zij uit Timor komen. Door naar de wall shop. Bij aankomst wel een hele groot warenhuis, binnen, veel restaurants. Bij één eerst maar gaan lunchen. De portie zijn zo groot dat zelfs Roberto het niet op kon. Allemaal aparte winkels, werkelijk, alles is daar te koop. Mijn tasje heeft de beste tijd gehad, kijken wat zij hier hebben. Eindelijk een eenvoudige lederen tasje. Rijbewijs, portemonnee, autosleutels, kenteken papieren, alles kon erin. Helaas, blijkt het een klein rugtasje te zijn. Verder kijken. Muhadie roept hier een tasje hetzelfde als je nu heb. Meevaller 30% korting. Verkoopster erbij. Voor mij 15% korting. Geen 30%. Oké, terug gezet er zijn grenzen voor mij. Verderop een paar mooie slippers, niet te duur. Helaas helemaal van plastic. Verderop een winkel met Batik overhemden. Twee uitgezocht. Bij de één mouwen te lang, bij de ander, mouwen te kort. Geen van de collectie kwam in aanmerking. 16.00 komen wij aan bij het hotel. Muhadie gaat nu terug naar huis en afgesproken dat hij ons op 4 oktober tijd 10.30 weer komt ophalen om ons brengen naar ons hotel in Kuta. Nu eerst zwembroek aan en zwemmen. Eerst in het zwembad en vervolgens in de zee. Het zeewater is lekker warm, eigenlijk één grote badkuip. Morgen nergens heen, alleen maar luieren aan het strand.
Dinsdag 03 oktober
09.00 ontbijt, vandaag nergens naar toe. Luierend, lezend op een ligbed aan het strand en zwemmen. Daarna camera gepakt en wat foto’s gemaakt rondom het hotel. Joe, de manager komt naar mij toe en wil foto’s voor mij maken met mijn camera. Geen probleem, maakte eerst nog een foto van hem en vraagt hem heb je een Email adres dan stuur ik naar je toe. Had ik niet moeten vragen. Hij heeft een Email adres. Hij poseerde en ik foto’s van hem maken. Ik zeg, dit lijkt mij nu wel genoeg. Hij, pa Dirk geef mij je camera ik ga foto’s maken op de steiger met jou erop. Vooruit dan maar. Ondertussen komen ander leden van het personeel, waar wij veel contact mee hebben, ook zij wilden op de foto. Geen probleem. Terug naar huis. Daar gelijk alle foto’s naar hem toegestuurd. Het lukte uiteindelijk wel ondanks de slechte internet verbinding. Nu eerst maar even douche om zout van mijn lichaam af te spoelen.
Morgen 10.30 vertrek Kuta met een tussen stop in Bonjeruk. Hier gaan wij op uitnodiging van letia, Sesilla en Salim op bezoek bij Letia. Letia gaat mij ook nog even kookles geven. Onze bedoeling is, om omstreeks 16.30 uur in Kuta aan te komen.
Woensdag 04 oktober
Mahudie is wat aan de vroege kant. Alvorens wij kunnen vertrekken moesten er nog foto’s worden genomen. Met hun telefoons en mijn camera worden er foto’s genomen met het personeel en Roberto en mijn persoontje voor het reclame bord van het hotel. Gasten die aanwezig waren snapten er niets van. Keken zeer verbaasd. Uiteindelijk vertrekken wij om 10.15 op weg naar Bonjeruk. Muhadie heeft de gitaar van Salim bij zich. Salim kan niet aanwezig zijn i.v.m. met zijn werk. Zal wel trachten nog in de middag aanwezig te zijn. Het was de bedoeling dat Salim de gitaar bij zich zou hebben om ons begeleiden met liedjes, die ik onderwijl had gedownload van internet, en met Letia zou gaan zingen, liefst met karaoke. Salim had gehoord van Mahudie dat ik ook gitaar speelde en had alvast de gitaar aan Mahudie meegegeven.
De weg er naartoe is prachtig. Geheel door het binnenland. Langs vele dorpen en langs de gevangenis kwamen wij om 12.00 uur aan in Bonjeruk bij het huis van Letia. Het ontvangst comité staat al klaar. D.w.z. Letia en haar dochtertje, Sesilla en Sinde.
Alvorens boodschappen te gaan halen eerst wat gedronken. Vervolgens wordt onze bagage uit de auto gehaald en binnen gezet in het huis. In de bagage ruimte van de auto zitten nog 2 klapstoelen, iedereen kan nu mee naar de grote supermarkt in Mataram. Deze supermarkt was niet naast de deur, dwars door Mataram komen wij dan uiteindelijk aan bij de supermarkt. Inkopen gedaan en nu terug naar huis. Het lijkt wel een dagje uit voor hun. Echt een gezellige sfeer.
Van buiten een mooi huis, een mooi aangelegde tuin met palmbomen, orchideeën en tuinkruiden, en een klein groenten tuintje. Indeling van de woning, ruime kamer met 2 persoons bed, 1 slaapkamer voor de dochtertje en een smal keukentje. Geen tafel, geen stoelen alleen een paar kasten. Alles gebeurt hier buiten. Buiten op het terras ligggen bamboe kleden en kussens. De tafel buiten wordt gebruikt om op te koken, d.w.z. 2 pits gasstel met een kleine gasfles. Grote gasflessen heb ik nergens nog gezien. Buiten geen stoelen maar zittend op de grond. Hier wordt ook alles klaargemaakt. Ik met mijn lange stelten moet wel af en toe verzitten. Zittend op de grond is voor Roberto geen optie, gaat wel, maar om op te staan heeft hij heel veel moeite. Op zoek naar een kruk. Gevonden, hij blij. Groenten snijden, salade maken, tafel dekken alles op de grond. Maar alles lukt wel. Letia verdeelde de taken, Roberto de sla, wij de lente ui snijden, uien, champignon, knoflook enz. Letia kookte onder tussen de rijst en de pennne. De saus deden Letia en mijn persoontje. Letia deed zo haar best mij alles uit te leggen, maar met een Italiaanse schoondochter kon ik het beter haar allemaal leren. Niet gedaan natuurlijk. Hoe is het eten: lekker maar penne met rijst, champignons saus, vlees met veel uien is even wennen. Met palmolie wordt gebakken, deze palmolie is zelf gemaakt door Letia van de palm uit haar tuin. Ook leuk om te vermelden, Muhadie was de hele tijd foto’s aan het maken met zijn telefoon. In een gemoedelijke sfeer gingen de hoofddoeken af. Zodra zij maar zien dat ik de camera pakt, gingen de hoofddoeken gelijk weer op. Zij woont haast naast de moskee, dus telkens oproepen tot gebed. Alléén Letia ging naar binnen om te bidden de rest trek zich nergens iets van aan.
Na het eten, gitaar erbij en het is zingen geblazen. Letia had het erg naar de zin, Letia begon te dansen en te zingen, iedereen meezingen. Letia zegt, waarom komen jullie morgen niet terug, naast ons in de home stay. Sorry Letia, als wij in toekomst nog een keer naar Lombok komen dan willen wij hier graag gebruik van maken. Heel aardig van haar, maar wij wilde ons programma, d.w.z., vakantie in Kuta, niet onderbreken. Salim is het nog gelukt om nog even bij ons te zijn. Vervolgens nog de nodige foto’s gemaakt. Salim zegt, Dirk je mag de gitaar best nog even bij je houden. Als Mahudie jullie weer op het vliegveld gaan afzetten dan brengt hij hem wel mee naar mij toe. Heel vriendelijk bedankt, niet gedaan. Na het nemen van de foto’s afscheid genomen. Het is een onvergetelijke dag voor ons geweest. Om 18,15 vertrekken wij naar Puri Rinjani in Kuta. Terug in de auto is Roberto zeer geëmotioneerd, tranen springen in zijn ogen. Roberto alles goed met jou? Ik heb een geweldige dag gehad een dag om nooit te vergeten. Onderweg vraag ik aan Muhadie of hij niet in de problemen zou komen, vanwege het late uur. Neen, ik heb een ontzettende leuke dag gehad, had ik niet willen missen. Om 19.00 uur komen wij aan in Kuta. Alvorens in te checken, Mahudie bedanken voor alles en afgesproken dat hij ons weer komt ophalen op 08 oktober 12.00 uur om ons te brengen naar het vliegveld. Het zijn 2 onvergetelijke dagen die wij in Bonjeruk hebben mogen doorbrengen. Te ervaren hoe de mensen hier leven en beetje hun cultuur opsnuiven.
Inchecken, Roberto bungalow 3, ik bungalow 2. De meneer achter de balie vraagt of wij het niet erg vinden dat er misschien overlast zou kunnen zijn van een nieuw restaurant dat pas is geopend? (harde muziek). Om 24.00 uur is er geen muziek meer. Lopend naar de bungalow, luid hoorbare muziek en met die zware bassen alom. In de bungalow was het vrij stil. Geen probleem dus. De bungalows liggen in een mooie tuin vlakbij een mooi zwembad. Nu eerst koffer reorganiseren en was verzamelen. Het is een onvergetelijke dag geweest, wel druk, maar morgen alle tijd om bij te komen.
Donderdag 05 oktober
09.00 uur ontbijten. Tot 11.30 uur gelezen. Vervolgens zijn wij op pad gegaan naar het straatje waar allemaal winkeltjes en kleine eethuisjes zouden zijn. C.a. 20 minuten lopen van uit het hotel. Het is lekker warm 31°. Even voorbij ons hotel wordt een enorm groot hotel gebouwd een soort conferentie gebouw. Komen aan in het straatje met alle winkeltjes en eethuisjes. Hier een leuk overhemd gekocht. Roberto laten wij hier gaan lunchen, Roberto zegt, ik vertrouw deze eethuisjes niet zo, laten wij maar lunchen in het hotel. Oké. Het restaurant licht aan een doorgaande de weg, het is een komen en gaan van verkoopsters/verkoper om hun waren aan te bieden. Ikat kleden en elektrische scooters die men te huur aanbiedt. Na de lunch gaan zwemmen, languit op het ligbed bij het zwembad, wat gelezen en geluierd. Vanavond 19.00 uur diner. Na het diner gaan wandelen, nu linksaf van het hotel. Wij hebben veel motorbikes die kant op zien rijden. Na een half uur lopen hebben zijn wij slechts 2 winkeltjes tegen gekomen. Aan het eind van deze weg is rotonde. Linksaf ga je richting het winkelstraatje. Laten we zeggen, het is een rondweg. Roberto krijgt weer veel last van zijn knie. Niet verder gelopen maar terug naar het hotel gegaan.
Vrijdag 06 oktober
09.00 uur ontbijt. Roberto besteldt voor het ontbijt 2x telur mati sapi met toast (2 spiegeleieren met brood). De bediende zegt, dat kan wel maar dit is duurder. Vreemd, gisteren was dit geen probleem. Roberto kijkt op de lijst voor iets anders voor ontbijt. Ik zeg, Roberto, als je dit toch wil, dan bestel je dit toch gewoon, zo veel duurder zal dit wel niet zijn. Roberto besteld 2x telur mati sapi. Vervolgens zegt hij tegen mij, bij ons vertrek en de sleutels zijn afgegeven en men zegt niets, dan ben ik weg. Even tot tien tellen. Op hem ingesproken dat ik dit geen goed idee vind. Oké, ik zal het zo vragen en gelijk afrekenen. S ’avonds liet Roberto mij weten, dat alles een misverstand betreft. De bediende dacht dat Roberto een passant was en alleen ontbijt wilde.
11.30 uur. Wij gaan weer wandelen nu bij daglicht. Linksaf bij het hotel. Komen langs de Reddings brigade, alles erop en eraan. Verder gelopen, zowel links als rechts allemaal hotels en stay home’s. wat wel opvalt, geen mens in de zee. Slechts 4 man tegen gekomen. Veel verkopers/verkoopsters met hun handel binnen handbereik en kleine kinderen zitten op een matje in de schaduw van de bomen. Te eten en te drinken. Eind van de weg gaan wij terug. Ik zeg tegen Roberto, even met de voeten in de zee lopen. Een ervaring op zich. Zakte tot dik over mijn enkels weg in het zand. Heb zelf moeite om voeten er weer uit te trekken en met een golf slag mijn evenwicht te bewaren. Terug naar het hotel.
Roberto is soms moeilijk van zijn terras af te krijgen. Toch maar weer eens poging doen. Op dit moment zijn wij de enige die aanwezig zijn. Kom op Roberto, zwembroek aan en ga mee naar zwembad. Gelukt. Ik bedenk wel dat Roberto diepte vrees heeft, hij in het ondiepe en ik in het diepe gedeelte. Daarna luierend op het ligbed aan het zwembad door gebracht. Terug naar bungalow. Zit op het terras en daar komt de voorman van de schoonmakers aan( 5 mannen, ja 5 mannen, maken alle dagen de bungalow schoon) Hallo my best friend, begint een heel verhaal te vertellen. Hij heeft 4 kinderen, de jongste 2 maanden. De zoon gaat al naar school, dit is erg duur. Hij heeft een oude motorbike, daar brengt hij zijn zoontje mee naar school. Maar deze is nu in de garage en de kosten zijn zeer hoog, wel meer dan 1 miljoen roepia (c.a. 75 euro). Van zijn huis naar het hotel is 1 km. Ik zeg, dat kan je makkelijk lopen. Hij verteldt, dat er veel gasten zijn die hem soms wel 100 euro geven. Ik zeg dat zijn dan wel heel aardige mensen. Nou, ik ben ook een héél aardige meneer. Maar bent u niet op weg naar huis. Ja, morgen ben ik er weer, oké. Ik zeg, ik ga nog niet weg.
19.00 uur diner. Wij gaan nu weer wandelen richting het winkelstraatje. Inderdaad, kleding en restaurantjes, cafés in overvloed. Veel pack-pakkers en studentikoze jongelui. Kleding vaak veel van hetzelfde, restaurantjes overdruk. Roberto heeft wel genoeg gezien, terug naar het hotel. Ik zeg tegen Roberto, laten wij een van de cafeetjes wat gaan drinken. Nee, hij heeft daar geen zijn in, oké, terug naar het hotel waar wij 21.00 uur aankwamen.
Zaterdag 07 oktober
09.00 uur. Vandaag nergens heen. De koffer en handbagage zover in gereedheid brengen dat ik morgen niet veel meer moet doen voor vertrek naar het vliegveld en jammer genoeg terug naar de kou in Nederland. Na de lunch zijn zowel Roberto en mijn persoontje gaan zwemmen. Er zijn veel zwaluwen in de tuin, het is een mooi gezicht hoe de zwaluwen tegen de windrichting in, laag over het zwembad met de bek open water happen. De laatste dagen hier, hebben wij een privé zwembad. De gasten gaan s’ morgens vroeg op pad om tegen een uur 19.00 uur weer terug te komen. Wij zitten nog even na te praten op mijn terras en wie komt eraan, mijn best friend. O, nee toch. Roberto zegt gelijk, ik ga mijn koffer nu inpakken, ik zeg sorry, maar ik moet ook nog mijn koffer inpakken en zeggen hem vriendelijk goedendag. Hij, morgenochtend kom even afscheid van je nemen, jullie gaan morgen toch weg? Ja. Oké. Tot morgen. Ik sta nog steeds versteld hoe iemand zo duidelijk laat blijken op een grote fooi uit te zijn. Ik ben dit echt niet van plan. Met Roberto afgesproken dat wij een paar kleine biljetten van 100 roepia zullen achter laten op de tafel. In ieder geval minder dan 10.000 roepia (c.a. 1 euro). Gewoonlijk bedraagt de fooi als iets wil achter laten 10.000 roepia. Afwachten of hij vanavond nog langs komt.
Er lopen hier ook veel zwerfhonden rond. Ook bij ons hotel komt er elke dag een hond aan zetten die gevoederd wordt door het personeel. S ‘avonds komt hij langs de tafels, misschien valt er nog iets van de tafel. Hij schooit niet, maar gaar gaat rustig naast je zitten. Geef je hem wat, dan wacht hij tot het op grond wordt gelegd en dan pas eet hij het op. Hij is gek op kroepoek, ik niet, dus voor hem succes verzekerd. Vanavond zijn er 2 nieuwe Franse gasten gekomen. Hij pet een op, een heuptas stevig om schouders houdend, zij niet één van de slankste. Achter ons een stel uit Dronten hij spreekt alléén Engels en zij is een Nederlandse (hadden hier al eerder kennis meegemaakt). De Française besteld, in zeer slechts Engels, een extra portie frieten. De bedienster zegt, weet u dat wel zeker, het is dan wel heel veel friet. Zij wilde toch die extra friet. De Fransman bestelde de grootste hamburger. De bedienster komt alles brengen incl. het extra portie friet. Zij, neem het extra porie friet maar mee terug ik heb meer dan genoeg. U heeft dit besteld. Zij moest dit mee terug nemen. Opeens grote consternatie bij hun tafel. De hond kwam bij hun tafel staan. Zij staat op gaat naar de bedienster toe, de hond moest weg, zij is allergisch. Een ober verwijderd met zachte hand de hond. Ober weg, hond terug, let wel, de hond is helemaal niet agressief. De man uit Dronten staat op en verwijderd rustig de hond. Ik ga afrekenen, kijk om en ziet dat de fransman de hamburger aan de hond zit voeden. Ik tik de Drontenaar op zijn schouder en zeg, kijk nou eens. Zij zegt, wij hebben het er net over. Wij zijn weggegaan hopelijk is afrekening wel goed gegaan. Bijna vergeten, wij bestelde als nagerecht een bananensplit, Roberto met chocola en ik een gewone. Smaakte goed, warme gebakken banaan, daar bovenop ijs, is geen succes. Vanavond met Roberto alles afrekenen. Morgen alles zelf betalen. Vanavond nergens naar toe. Morgen 12.00 uur vertrek naar het vliegveld.
Zondag 08 oktober
Vertrek 12.00 uur naar het vliegveld. Kom onder de douche vandaan, handdoek buiten op het rek hangen en jawel, daar is my best friend. Hij, goedemorgen my best friend. Ik zeg, sorry, ik moet nu eerst mijn koffer inpakken. Oké, jullie vertrekken om 12.00 uur. Ja. Dan kom straks nog even terug om jullie gedag te zeggen. Leuk tot straks. Ik zeg tegen Roberto, ik ga het volgende doen, om 11.30 uur pak ik mijn koffer en handbagage en ga uitchecken. Vervolgens ga ik dan koffie drinken. Even later komt Roberto aan, hij verteldt dat ik net weg was en my best friend aan was komen zetten. Hij vraagt aan Roberto of wij echt om 12.00 uur weggaan. Roberto bevestigd dit nogmaals. Om 11.30 uur komt Mahudie aangereden, hij heeft een cadeautje meegebracht voor Roberto en mij. Een hoofd band 1zoals deze gedragen wordt door de Balinezen. Gelijk omgedaan en een foto genomen. Wat ons betreft konden wij nu wel gaan. My best friend niet meer terug gezien. Onderweg vertelde Mahudie dat zijn vrouw vruchten had gekocht, die wij zo lekker vonden, voor in het vliegtuig. Mahudie heeft de grootste moeite gehad haar te overtuigen dat dit niet kon. Dik op tijd op het vliegveld. Hartelijk afscheid van elkaar genomen en onze weg vervolgd.
Inchecken voor onze terugreis verliep zonder problemen, aangekomen in Jakarta ook nu weer alles zeer onduidelijk aangegeven, d.w.z. voor ons. Uiteindelijk kwamen wij dan toch bij de lounge van Garuda terecht. Groot probleem, onze papieren bleken bestemd voor Mataram. Wij begrepen er niets van , daar de overstap tijd in Mataram nog geen 2 uur is. Goed terug naar de gates daar hebben wij 6 uur de tijd doorgebracht op de daar aanwezige relax stoelen. Ondertussen toch nog geslaagd voor een nieuwe tas in één van de winkeltjes op het vliegveld. Wij vertrekken om 22.30 uur met de B777-300 ER op weg naar Nederland. 0m 07.10 landen wij op Schiphol. Langs de douane en opzoek naar taxi Plevier uit Ermelo, om vervolgens naar huis terug te keren.
Bij terugkomst laat Jan Wezendonk van Merapi ons weten, dat Garuda een fout heeft gemaakt en biedt ons de volgende keer, als wij gaan vliegen met Garuda, een gratis verblijf in de Lounge in Jakarta aan.
Ik kan terug kijken op een bijzondere tijd in Lombok. Heel veel gezien en meegemaakt. Wat mij vooral opvalt is dat je in de meeste hotels, restaurants en winkeltjes gelijk benaderd wordt in het Engels. Als je echter gelijk begint in het Bahasa wordt met heel andere ogen bekeken en de mensen zijn gelijk veel toegankelijke.
